Judo - zasady, rzuty, kary i punktacja

Bruno Szafer 26 Lipca 2016, 14:03

Twórca judo

Prekursorem tego sportu jest Jigoro Kano - Japończyk, który żył w latach 1860-1938. Jako nastolatek nie charakteryzował się siłą, ani masą. W wieku 20 lat ważył około 45 kilogramów. Z tego powodu był często przedmiotem drwin i żartów. Kano zaczął trenować ju-jitsu, a w wieku 21 lat posiadał już tytuł mistrzowski. Pracował nad swoimi własnymi technikami walki, a gdy miał 22 lata otworzył szkołę, która znajdowała się w świątyni buddyjskiej w Kamakurze. Dwa lata później ta placówka została przeniesiona i nazwana Kodokan. Stała się też pierwszą i największą szkołą judo na świecie. Początkowo tę dziedzinę sztuk walki nazywano Kano jiu-jitsu lub Kano jiu-do.

Japoński mistrz judo w 1889 roku wyjechał w podróż promującą swoje techniki w Europie. W 1909 roku Kano został aktywnym członkiem Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego. W 1912 roku był gościem na Igrzyskach Olimpijskich w Sztokholmie. W 1935 roku otrzymał nagrodę Asahi za wybitne osiągnięcia w rozwoju sztuki, nauki i sportu. W 1938 roku Kano wyjechał na spotkanie MKOl, podczas którego przekonał działaczy do organizacji igrzysk w Tokio w 1940 roku. W drodze powrotnej zmarł na zapalenie płuc. Do 1952 roku judo trenowało już 6 milionów ludzi na całym świecie.

W 1964 roku sztuki walki zapoczątkowane przez Jigoro Kano stały się dyscypliną olimpijską dla mężczyzn. Kobiety mogły uczestniczyć w zmaganiach o medal dopiero od 1988 roku.

Główne zasady judo

Walki odbywają się na specjalnych matach, które nazywa się tatami. Natomiast hale, w których odbywają się zawody to dojo. W judo wojownicy podzieleni są na kategorie wagowe. Walka na poziomie seniorskim trwa 5 minut. Tatami mają wymiary od 8 na 8 metrów do maksymalnie 10 na 10 metrów. Zwycięzcą pojedynku zostaje ten zawodnik, który rzuci przeciwnika na plecy i utrzyma go w tej pozycji przez 20 sekund. Takie rozwiązanie kończy walkę przed upływem regulaminowych 5 minut. W trakcie rywalizacji obaj zawodnicy zbierają punkty za techniki zastosowane na rywalu (w ten sposób można wyłonić wygranego, jeśli konfrontacja nie zakończyła się przed czasem).

Są nimi:

Yuko - zwykła akcja ofensywna, za którą sędziowie mogą przyznać punkty o najmniejszej wartości.

Waza-ari - to określenie jest używane w momencie, gdy zawodnik wykona technikę rzutu w 80-90 procentach lub jeśli przetrzyma przeciwnika na plecach przez około 15-20 sekund. Dwukrotne przyznanie waza-ari jest równoznaczne z wygraną.

Ippon - określenie, które dotyczy zakończenia walki przed czasem. Przyznaje się je za wykonanie czystego techniczne rzutu i przytrzymanie zawodnika na macie przez 20 sekund.

W przypadku, gdy podczas całej walki zawodnicy nie zdobyli żadnych punktów, bądź mają taką samą liczbę oczek na swoich kontach, sędziowie orzekają rywalizację o tzw. "złoty punkt". Konfrontację wygra ten wojownik, który jako pierwszy wykona akcję punktową.

Kary w judo

• unikanie walki
• blokowanie uchwytu
• zrywanie uchwytu dwoma rękami
• celowe wyjście za matę
• pozorowanie ataku

• uderzać i kopać
• dotykać twarzy przeciwnika
• atakować innych stawów niż łokciowy
• utrzymywać mocno defensywnej pozycji
• nosić metalowych elementów
• ściągać przeciwnika do parteru siłą (przez wieszanie się)
• chwytać przeciwnika za nogę lub trzymać za rękaw

Stopnie w judo

Hierarchię zawodników w tym sporcie walki określają stopnie. Te można podzielić na uczniowskie (kyu) i mistrzowski (dan). Stopniom zaawansowania odpowiadają kolory pasa (te są charakterystycznym elementem stroju judoki). Awans na wyższy szczebel wtajemniczenia odbywa się po zdaniu specjalnego egzaminu.

6 kyu - biały pas
5 kyu - żółty
4 kyu - pomarańczowy
3 kyu - zielony
2 kyu – niebieski
1 kyu - brązowy
Od 1 dan do 5 dan – czarny
6 dan - 8 dan - biało-czerwony
9 i 10 dan - czerwony.

Techniki rzutów w judo

Techniki judo można podzielić przede wszystkim na trzy podstawowe rodzaje: rzuty (nage-waza), chwyty (katame-waza) i uderzenia (atemi-waza). W judo sportowym używa się tylko dwóch pierwszych grup.

Nage-waza jest stosowana wtedy, gdy przeciwnik traci równowagę. Wykonuje się ją poprzez zastawienie drogi nogą, biodrami, aby rękoma móc doprowadzić do obalenia rywala na plecy. W tej technice dozwolone są specjalne kontrataki i kombinacje kilku rzutów na raz.

Katame-waza, to tłumacząc dosłownie, technika obezwładnień. Można ją podzielić na trzy podgrupy: trzymania, dźwignie i duszenia. Mają one za zadanie utrzymać przeciwnika na plecach na macie, tak aby kontrolować jego ruchy. Za takie zagranie (przez 20 sekund) otrzymuję się ippon, czyli zwycięstwo w pojedynku.