Grzegorz Drozd: Bezpańskie psy

Kolorowa butelka Coca-Coli pozostawiona na krzywym stoliku przedarła szarą rzeczywistość budynków na stadionie w Szumen.

Grzegorz Drozd 26 Grudnia 2015, 08:51

WP SportoweFakty / Grzegorz Drozd / Loża VIP na stadionie żużlowym w Szumen

Idealnie wkomponowały się one w przydrożne krajobrazy Rumunii i Bułgarii, na których królowała architektura przymusu i... bezpańskie psy. Butelka stała tuż pod ścianą zdewastowanego budynku, który służył jako zaplecze stadionu w Szumen. Do użytku wśród tych obszarpanych i pokolorowanych byle jakim graffiti ścian i licznych wnętrz pozostały jedynie ze dwa garaże. Na drzwiach jednego z nich ujrzałem światełko w tunelu pośród krzaków i brudu. Kolorowy mini plakat, na którym Nicki Pedersen zakłada się na Tony'ego Rickardssona. - A jednak w Bułgarii można natknąć się na wielki żużel - pomyślałem szukając optymistycznych zwiastunów w kontekście przyszłego widowiska żużlowego. Zbliżyłem się do plakatu i zacząłem robić zdjęcia. Nagle ze środka garażu wyskoczył uradowany dojrzały mężczyzna w sportowej kurtce i zaprasza mnie do środka. Nie potrafi rozmawiać po angielsku. Ale jakimś umownym międzynarodowym językiem żużlowym dogadujemy się. Wyraźnie chce mi opowiedzieć o swojej pasji. Żużlu, motocrossie i ogólnie o motoryzacji. Wszystkie skarby, jakie posiada w swoim przybytku "nakazuje" mi uwieczniać. Z przeróżnych zakamarków swojego królestwa wykłada na stół do sfotografowania plakaty, proporczyki, zdjęcia, foldery i inne akcesoria. Zwracam uwagę na plakat zawieszony pod samym sufitem. Poster przedstawia żużlowca, jeszcze na stojaku i w skórzanym biało-zielonym kombinezonie, który nieporadnie składa się w łuku, a w lewym okienku dołączona jego fotka z prezentacji. Zawodnik z plakatu wyraźnie podobny do gospodarza garażu. - To mój syn! - wykrzykuje. - Najnowsze zdobycze techniki przydają się i na swoim smartfonie pokazuje mi treningi syna na angielskich torach. - On tam trenuje! - tłumaczy mi podekscytowany. - Bardzo ładnie - zachwalam unosząc kciuk do góry w oczywistym geście.

Ojca Stoiana Stoianowa, bo tak nazywa się bohater z plakatu, ponosi entuzjazm. Wskakuje na stół i z dużą uwagą odkleja plakat ze ściany. - Nie, nie, nie potrzeba. Niech pan go zostawi. Tu się lepiej przyda - próbuję tłumaczyć. Nic z tego. Senior Stoianow schodzi ze stołu ze zwiniętym rulonem, i z serdecznym uśmiechem od ucha do ucha wręcza mi największą świętość w garażu. - Dziękuję - powtarzam ze dwa razy jednocześnie w duchu ustalając postanowienie, że w takim razie za żadne skarby nie mogę w drodze powrotnej uszkodzić tej cennej dla ofiarodawcy pamiątki. - Muszę go dowieść w całości - zobowiązałem się przed samym sobą. Nie żeby ten plakat jakoś mi się podobał. Sylwetka, format i jakość zdjęcia były do bani, ale entuzjazm i szczerość uczuć Stoianowa rozłożyły mnie na łopatki.

Szumen reaktywacja

- Trzy lata temu to wszystko wyglądało jeszcze gorzej. Trybuny i tor były porośnięte wszelakim zielskiem, a główna trybuna przypominała zapadającą się ruinę. Nie mogliśmy rozgrywać zawodów, ale często bywaliśmy na stadionie, bo użytkowaliśmy garaże mieszczące się w budynku po dawnym hotelu. Miejsce odosobnione. Dookoła cisza i spokój toteż można było na świeżym powietrzu obok garażu rozłożyć mały piknik i pogadać o tym, co najbardziej lubimy, czyli o żużlu. W trakcie kolejnych spotkań i rozmów coraz bardziej czuliśmy chęć, potrzebę i wiarę, że możemy przywrócić obiekt do stanu używalności - mówi Tihomir Stefanov, pasjonat, żużlowiec, działacz, toromistrz, mechanik, menadżer w jednym. Słowem człowiek orkiestra. - Dla nas sama możliwość jazdy na motocyklu żużlowym to ogromna frajda. Już czujemy się zwycięzcami. Dodatkowym przeżyciem jest możliwość wyjazdu na takie turnieje jak MACEC Cup i zobaczyć żużel w Polsce, a nawet występować na tamtejszych torach. Zabraliśmy się do żmudnej pracy, która trwała kilka tygodni. Jednak bez pomocy finansowej nie obeszłoby się - przyznaje Stefanov. - Pieniędzy dołożył jakiś facet, co kręci różne interesy m.in. z miastem, które dało wolną rękę w temacie naprawy obiektu i ów człowiek dofinansował remont stadionu. Ale nie wiem, kto to dokładnie jest - zdradził Georgi Petranov, który również pojawił się, aby obejrzeć zawody.

Dawny hotel z widokiem na garaże

Pomalowali na zielono bandy, wyremontowali wieżę sędziowską i doprowadzili tor do użytku. Mimo dużego wkładu pracy obiektowi do świetności daleko. Cały stadion utrzymany jest w typowej konwencji architektonicznej komuny. Betonowe trybuny osadzone na ziemnym wale. Alejki i dróżki również z betonu już w wielu miejscach dziurawego i pokruszonego. Prosto, tępo i funkcjonalnie, czyli tak jak miało być w komunie i demoludach. Do wizji stadionu wpisuje się oczywiście miasto, w którym dominują łańcuchy blokowisk ze świstającą na wietrze bielizną i kalesonami. Wzdłuż głównego bulwaru w Szumen zlokalizowane są imponujące budowle tego okresu. Widać je również na horyzoncie patrząc z wieżyczki sędziowskiej za przeciwległą prostą. Wszystko to nadaje miastu nieco smutny wygląd i klimat. Szumen już w średniowieczu miało duże znaczenie, o czym świadczy potężna turecka forteca. Mieszka tu największa liczba muzułmanów w całej Bułgarii. Nad Szumen dumnie rozpościerają się wzgórza, które układają się w kształt podkowy osłaniającej miasto od zachodu i północy, przeciętej skalistą, wąską doliną przebiegającą przez środek wzgórz.

Trybuny

- Okolice bardzo ładne. Nam też się podobają, bo nie jesteśmy stąd - mówi Nicusor Lazarica, fotoreporter z rumuńskiego Sibiu. - Przyjechaliśmy kilkuosobową paczką obejrzeć żużel. Dla nas nieważne, jaki będzie poziom. Poziom adrenaliny zaspokaja sam fakt, że obejrzymy żużel - zapewnia. - To jest mój kolega. Do niedawna najlepszy rumuński żużlowiec. Dwa razy wygrał puchar MACEC, ale niedawno zawiesił kevlar na kołku - informuje Lazarica. - Jeździłem ponad 25 lat. Żużel to moja wielka przygoda - dzieli się emocjami nieogolony w ciemnych okularach jegomość. Tajemniczy pan, to sześciokrotny rumuński champion, Alexandru Toma. - Skąd pieniądze na żużel? - Rożnie to bywało. Czasem pomagali drobni sponsorzy, a czasem miasto. Posiadałem nawet dwa kompletne motocykle. Obecnie w Rumunii jeździ na żużlu ośmiu zawodników. Ja jeździłem jeszcze za czasów komuny. Od przemian minęło 25 lat. Niby szmat czasu, ale tutaj w Rumunii, czy Bułgarii w mentalności polityków nic się nie zmieniło. W ich głowach wciąż żyje komuna. Dla nich nic się nie liczy oprócz własnych interesów. Na końcu jest sport i kultura. Oni nie widzą w tym biznesu. I trudno sądzić, żeby się coś w tym temacie zmieniło - mówi. - Nie ma czym się chwalić po tamtych czasach, no może poza wspólnym łączącym nasze kraje monumentalnym mostem nazwanym imieniem Józefa Stalina na cześć niegdyś naszego wspólnego wodza. Most zbudowali w latach 50-tych. Piękne widoki, a i budowla robi wrażenie. To taki bonusik dla fotoreportera w drodze na bułgarski żużel - śmieje się Lazarica..

Alexandru Toma

Pieniądze, żużel, robota… życie

W parkingu krząta się młody chłopak ubrany w kevlar Krzyśka Kasprzaka. Czyżby to jednak była prawda, że Polska "utrzymuje żużel", jak to mawiają nasi żużlowi narodowi ekstremiści? - Kupiłem ją na aukcji w internecie - wyjaśnił Hristo Hristov, dwudziestolatek z miejscowego Szumen. Szczupły, średniego wzrostu o spokojnym usposobieniu chłopak, to absolutna czołówka miejscowego żużla. - Bułgarski żużel, to czterech zawodników. Najlepszy jest Milen Manew. Syn naszego legendarnego żużlowca - Nikolaja Manewa. Myślę, że mógłbym sklasyfikować się na drugim miejscu. W oficjalnych zawodach nie jeździmy za wiele. Po długiej przerwie tegoroczne dwa jesienne turnieje, to pierwsze zawody w naszym kraju po dłuższej kilkuletniej przerwie. Pozostają nam starty na rumuńskich obiektach w Sibiu oraz Braili. Oprócz tego spotykamy się w rodzinnym gronie i urządzamy sobie treningi, na których rozgrywamy własne miniturnieje. Nie mam kontaktów w innych krajach, a Milen Manev to mój największy przyjaciel - relacjonuje młodzieniec. W odróżnieniu do Hristowa kontakty z zagranicznym żużlem i to nawet brytyjskim ma "chłopak z plakatu", który otrzymałem w prezencie. Stoian Stoianow ma 34 lata. Mieszka na stałe w Anglii. Tam żyje i pracuje. Motywem przenosin w pierwszym rzędzie były oczywiście pieniądze, ale nie zaprzecza, iż możliwość jazdy na żużlu była dodatkowym atutem w podjęciu decyzji o wyjeździe. - Moim problemem oprócz małych umiejętności i braku funduszy jest… zaawansowany wiek, jak na żużlowca. Ale póki zdrowie i kondycja pozwoli, to nie spocznę w staraniach, aby stać się lepszym zawodnikiem. W sezonie zaliczam około ośmiu zawodów. Jestem pokaźnych rozmiarów jak na żużlowca i mam drobne problemy z odpowiednim kevlarem. Pożyczam od kolegi, ale jest nieco ciasny na mnie i szukam innego, bardziej pasującego na mnie po którymś żużlowcu. Zamówienie nowego kombinezonu i jego transport z Polski byłby sporym wydatkiem. Dysponuję dwoma motocyklami marki GM oraz Jawą 897. Rywalizuję w amatorskiej lidze w klasie open (najwyższy stopień amatorskich rozgrywek) w barwach Scunthorpe. Moim marzeniem jest start w lidze brytyjskiej - relacjonuje Stoianow.

Dalsza część artykułu na drugiej stronie.

Komentarze (30)

spidłejfan 28-12 11:20 Zgłoś komentarz

Super arytkuł !!!

1 0 Odpowiedz

Pokaż odpowiedzi
RECON_1 27-12 10:34 Zgłoś komentarz

Po prostu REWELACYJNY ARTYKUL!!!Naprawde fajnie sie czyta i widac ze autorowi chcialo sie zaglebic w temat, swoja droga dobrze wiedziec co u Petranova ktory zaliczyl pare sezonow w Unii.

1 0 Odpowiedz

Pokaż odpowiedzi

ksolar 26-12 20:53 Zgłoś komentarz

Panie Grzegorzu szacunek za to,że chciało się panu jechać taki kawał drogi do Bulgarii.Tylko prawdziwi zapaleńcy wybierają się w takie miejsca.Jesli chodzi o tory w Bułgarii to
Czytaj całość
widziałem też,że jakieś zawody odbywały się w Targovishte.Mam nadzieje,że będzie jakiś artykuł o żużlu w Rumunii.

1 0 Odpowiedz

Pokaż odpowiedzi
eddy 26-12 17:50 Zgłoś komentarz

Swietny artykul , i wielki szacunek dla opisanych w nim ...osob! To, sa ...prawdziwi Kibice i Milosnicy ...zuzla! Pasjonaci , ktorzy nim ...zyja! Respekt dla Nich !

1 0 Odpowiedz

Pokaż odpowiedzi
dohtór hlaus 26-12 17:20 Zgłoś komentarz

artykuł na przemyślenie, dla niektórych zwolenników "Polski w ruinie"...

1 0 Odpowiedz

Pokaż odpowiedzi
zawodowiec 26-12 17:13 Zgłoś komentarz

Szkoda ze tak malo zdjec..

1 0 Odpowiedz

Pokaż odpowiedzi
Henryk 26-12 16:02 Zgłoś komentarz

Dziękuję autorowi za szczerość.

1 0 Odpowiedz

Pokaż odpowiedzi
darty 26-12 14:19 Zgłoś komentarz

grzesiu gratki za reportaz

1 0 Odpowiedz

Pokaż odpowiedzi
zbych 26-12 14:02 Zgłoś komentarz

Wielkie dzięki b.dobry reportaż nieco sentymentalny ale dyrygował bym go raczej ku przestrodze naszym niektórym klubom.Taka może być przyszłość niegospodarność prezesów klubów..

1 0 Odpowiedz

Pokaż odpowiedzi
Krzyżacy RSKŻ 26-12 13:56 Zgłoś komentarz

wspaniały reportaż. dzięki p. Greg

1 0 Odpowiedz

Pokaż odpowiedzi
Japa 26-12 13:18 Zgłoś komentarz

Dziękuję p. Grzegorzu. Piękny, nostalgicznie pod serca Polaków na Święta. Tylko po co taki abes GKM zaraz obraża p.p. Półtorak, Skrzydlewskiego, Frątczaka. Popatrzcie wieczni pluje,
Czytaj całość
malkontenci na Polskę. Z tego poziomu stadionów startowaliśmy.

1 0 Odpowiedz

Pokaż odpowiedzi
sympatyk żu-żla 26-12 13:15 Zgłoś komentarz

Na zawodach tylko nie oficjalnie siedząc na wałach stadionu w tedy podkładało się gazetę pod krawężnik browara lub napój wyskokowy się wypiło ,Burd się nie robiło wszystko było w
Czytaj całość
;porządku ,Poniedziałek za zwyczaj zbierało się gazety i flaszki , Nie opodal stadionu był skup makulatury kilkanaście worów się zamieniało na kasę,

2 0 Odpowiedz

Pokaż odpowiedzi

kaz 26-12 12:05 Zgłoś komentarz

Nie pozostaje nic innego, jak tylko cieszyć się, że nasz żużel jest lepszy. Chociaż pewna nostalgia powoduje, że sercem jestem z miejscowymi. Czy by coś stało na przeszkodzie,
Czytaj całość
organizować we wspomnianych ośrodkach jakieś turnieje pokazowe? Aby wielki żużel był na dotknięcie ręki, przecież to jest do zrobienia.

1 1 Odpowiedz

Pokaż odpowiedzi

Zobacz więcej komentarzy (16)