Stefan Smołka: Antoni Woryna miałby 75 lat
W tych dniach, dokładnie 15 lutego, przypada siedemdziesiąta piąta rocznica urodzin wielkiego żużlowca, zmarłego w grudniu 2001 roku, Antoniego Woryny, pierwszego w historii Polaka na podium indywidualnych mistrzostw świata.
W roku 1966 Antoni Woryna był na ustach żużlowego świata. W każdej eliminacji IMŚ, od wiosny poczynając, stawał na podium, nawet na Wembley, w finale europejskim poprzedzającym światowy szczyt w Göteborgu. W Londynie błyskotliwy rybniczanin był lepszy od samego wielokrotnego championa Barry'ego Briggsa, w Szwecji zaś w pokonanym polu pozostawił Ivana Maugera i Björna Knutssona, aktualnego jeszcze wówczas mistrza świata, startującego przed własną publicznością.
Podobnego wyczynu (tj. zwycięstwa nad Knutssonem - ówczesnym mistrzem globu) Woryna dokonał również dwa tygodnie wcześniej, kiedy to podczas zwycięskiego dla Polaków finału DMŚ we Wrocławiu, jako jedyny w tym dniu, po przepięknej walce, zdołał wygrać ze szwedzką "torpedą". Oto jak ten pojedynek tuż po zawodach opisywał red. Władysław Wiecierzyński: "Największe brawa należą się bezsprzecznie Worynie… Szwed doskonale wyszedł ze startu, zaś Woryna został w tyle i na pierwszym wirażu zajmował ostatnią lokatę. Polak ruszył w pogoń i na przestrzeni zaledwie 100 m wysunął się przed Trofimowa oraz Briggsa, a następnie zaczął się systematycznie zbliżać do Szweda. Przed końcem drugiego okrążenia rybniczanin ostro zaatakował i przy olbrzymim aplauzie publiczności wysunął się na czoło, nie oddając już prowadzenia do mety. Mistrz świata musiał się zadowolić drugą pozycją, doznając jedynej we wrocławskim turnieju porażki."Trudno jednak zaprzeczyć, że Antoni Woryna był w skali kraju pierwszym a spośród rybniczan jedynym, który zaszedł aż tak daleko - na szczyty podium indywidualnych mistrzostw świata, na dodatek zrobił to dwukrotnie, w 1966 i w 1970 roku. Zasłużył na pomnik w swoim rodzinnym Rybniku, w jednym z kilku najbardziej żużlowych miast w Polsce, obok Leszna, Gorzowa, Bydgoszczy, Torunia i Zielonej Góry. Tu i tam piekielny ryk motocyklowych ustrojstw, poza czasem wojny, nigdy nie ustał.
Łukasz Witczyk napisał niedawno na WP SportoweFakty: "[…] O pamięć o tragicznie zmarłych dbają kluby i kibice. Władze miast, w których żużel jest mocno zakorzeniony upamiętniają żużlowców - nie tylko tych, którzy życie stracili na torze - nazwami stadionów czy ulic. Tak rodzą się legendy."
Staraniem poprzedniego prezydenta Rybnika jednej z ulic nadano imię Antoniego Woryny. To chwalebna decyzja, ale zaledwie na otarcie łez. O niebo więcej niż ulica na peryferiach, czy nawet rondo "imienia", znaczy nazwa stadionu. Dla ludzi sportu najważniejsze są bowiem areny sportowych zmagań, te miejsca magiczne, gdzie gromadzą się dziesiątki tysięcy fanów sportu, gdzie przeżywali niezapomniane chwile największych euforii w życiu i rozpamiętują sukcesy swoich wybrańców.
Imię konkretnego idola przypisanego nazwie stadionu stygmatyzuje ten obiekt, ale w najlepszym tego słowa znaczeniu. Chcąc nie chcąc pokazuje preferencje co do dyscypliny sportowej przypisanej temu miejscu w sposób szczególny. Nie mogą zatem dziwić ewentualne protesty przedstawicieli innych sportów. Ale w Rybniku stadion nad Rudą budowany był z myślą o żużlowcach (na wzór żużlowego obiektu z Mysłowic) i choćby z tej racji jest tam wpisane swego rodzaju pierwszeństwo - privilege dla żużlowców. Stadion przez wszystkie lata od oficjalnego otwarcia w 1939 roku służył wszystkim sportowcom (piłkarski Górnik Radlin na tym obiekcie zdobył po wojnie wicemistrzostwo Polski). I tak być powinno, ale - oddajmy sprawiedliwość - ani piłkarze, ani lekkoatleci, ani nikt inny nie zbliżył się nawet do oszałamiających dokonań żużlowców. Ponadto historyczne wybory całych pokoleń rybniczan godzi się uszanować.
Nic nie ujmując wymienionym asom żużlowego owalu, żaden z nich nie osiągnął w sportowym wymiarze tego, czego dokonał, w krótkiej przeplatanej ciężkimi kontuzjami karierze, najlepszy, najbardziej rozpoznawalny w świecie (dwa lata na co dzień mieszkał i występował w angielskim Poole) rybnicki muszkieter - legendarny Antoni Woryna.
Najbardziej logiczna i czytelna idea "Stadionu Woryny" czeka na swoją realizację. Ten postulat będzie wciąż wracał. Jak długo jeszcze?
Stefan Smołka
Zobacz więcej felietonów Stefana Smołki ->
KUP BILET NA 2024 ORLEN FIM Speedway Grand Prix of Poland - Warsaw -->>