NFL - czyli masz tylko jedno życie

Maciej Kwiatkowski
Maciej Kwiatkowski

Zmiany

Już w grudniu 2009 roku wprowadzony został tzw. protokół dla zawodników z podejrzeniem wstrząśnienia mózgu. Natychmiast mieli oni opuścić boisko i nie mogli już na nie wrócić - choć ten protokół do dziś jest często łamany...

Wzmocniono kaski, wprowadzono kilka przepisów, które zredukowały szybkość graczy przy wznowieniach akcji, zaczęły obowiązywać nowe kary za brutalną grę. Zabroniono chwytania zawodników za przód kasku (choć to wciąż zdarza się praktycznie w każdym meczu) i tzw. zagrania "horse collar", czyli skakania zawodnikowi na plecy i łapania go w poprzek, tak że jedna z rąk dotyka karku. Karami objęte zostały też trafienia kask w kask.

W sezonie 2010/11 NFL wywiesiła nawet w szatniach drużyn plakaty, niczym koncern tytoniowy ostrzegając, że wstrząśnienia mózgu "mogą prowadzić do problemów z pamięcią, mową, zmian w osobowości, a także do depresji i demencji. Wstrząśnienia mózgu i ich efekty mogą na zawsze zmienić życie Twoje i Twojej rodziny".

Nowy raport i nowa krytyka

We wrześniu ubiegłego roku opublikowano raport Departamentu ds Weteranów i Uniwersytetu Boston, w którym chronicznie traumatyczną encefalopatię (CTE) znaleziono w mózgach 131 ze 165 zmarłych futbolistów. 40% z nich stanowili gracze tzw. pierwszej linii obrony i ataku, którzy zderzają się praktycznie w każdej akcji meczu NFL.

Raport ten został jednak skrytykowany za to, że przebadane zostały mózgi tych graczy, których rodziny podejrzewały o to, że mogli mieć oni CTE. To te rodziny właśnie dostarczały mózgi do tzw banku mózgów, który znajduje się w Bostonie.

Świętym Graalem badań nad CTE pozostaje bowiem to, by znaleźć ją wśród żyjących ludzi, a nie tylko w mózgach zmarłych futbolistów.

Podobny raport opublikowano w 2012 roku - znaleziono objawy CTE w 34 z 35 przebadanych mózgów byłych graczy.

NFL siedzi i zawija je w te sreberka

W 2015 roku wybrane uniwersytety i instytuty badawcze otrzymały od Amerykańskiego Instytutu Zdrowia 16 mln dolarów grantu na badania mające na celu zdiagnozowanie encefalopatii wśród byłych, ale wciąż żyjących graczy NFL. Jednym z badających jest neurolog Dr Gary Small, który stworzył wskaźnik FDDNP i osiąga w swojej pracy rezultaty, które już niedługo mogą pozwolić szukać CTE u żyjących zawodników, również tych aktualnie grających.

Ile przeznaczyła na te badania NFL?

0.

Przed trzema laty zaprosił mnie na mecz mój znajomy, aktor, który futbol uprawiał z pasji w jednej z warszawskich drużyn (Warsaw Spartans), występujących w rozgrywkach PLFA (Polska Liga Futbolu Amerykańskiego). Nie znałem wówczas dobrze zasad, widziałem tylko kilkanaście pojedynczych spotkań i dokumentów poświęconych NFL. Był wyjątkowo mroźny marzec - słupek rtęci w termometrze był na pewno cztery, pięć stopni poniżej zera. Siedzieliśmy z koleżanką, opatuleni w koce i pijąc gorącą herbatę, razem z grupą jeszcze kilkudziesięciu kibiców, staraliśmy się dopingować Spartans w tym beznadziejnym mrozie. Spartans nie zdobyli tamtego dnia żadnego punktu i byli tylko tłem dla rywali. Wiedziałem jednak, że ten raczkujący w Polsce sport będę chciał oglądać coraz częściej.

Sytuacja z meczu Vikings - Rams, gdy nieruchomy Bridgewater leżał na murawie, sprawiła że wyłączyłem mecz. Nie miałem ochoty tamtego dnia już dłużej oglądać futbolu. Z drugiej strony, była to jedyna taka sytuacja w blisko 100 spotkaniach jakie widziałem, gdy naocznie odczułem niebezpieczeństwo jakie niesie ze sobą futbol.

Były akcje, gdy zawodnicy z impetem zderzali się kaskami. Podczas jednej z nich chyba zrozumiałem o co w tym wszystkim chodzi. W grudniowym starciu New York Giants i Carolina Panthers gwiazdor tych pierwszych, Odell Beckham Jr, polował na niedającego mu się rozkręcić obrońcę Josha Normana (jednego z najlepszych w NFL). To polowanie zakończyło się tym, że Beckham Jr rozpędził się i trafił kaskiem w kask Normana, który w tamtym momencie nie brał udziału w akcji.

Odell Beckham Jr rozpędził się 15 metrów i uderzył w głowę Josha Normana Odell Beckham Jr rozpędził się 15 metrów i uderzył w głowę Josha Normana

Normanowi na szczęście nic się nie stało - tzn na razie o tym jeszcze nie wiadomo... - a Beckham Jr został zawieszony na jeden mecz.

To polowanie i nieustanna walka jednego i drugiego były też jednak jednym z najbardziej elektryzujących momentów tego sezonu. To był pojedynek, który zapadł mi w pamięć i skłamałbym, gdybym powiedział, że nie było to ekscytujące. I chyba nie czuję się z tego powodu dumny.

NFL to najpopularniejszy amerykański sport. Finał czyli "Super Bowl" ogląda blisko 100 mln osób. 40 sekund reklamy w trakcie transmisji kosztuje 4 mln dolarów. Klub NFL - a jest ich 32 - wg wrześniowego raportu magazynu Forbes, przynosi rocznie średnio 76 mln dolarów zysku. Kluby razem warte są 63 miliardy dolarów. Zarobki 25 najlepszych futbolistów to od 16 do 23 mln dolarów rocznie, nie licząc kontraktów reklamowych.

NFL ma się lepiej z roku na rok. Futbol amerykański powoli staje się coraz popularniejszy na całym świecie, także w Polsce. Ale rosnące zainteresowanie NFL zmierza ku kolizji z nowymi odkryciami w badaniach nad schorzeniami mózgu. Te najprawdopodobniej potwierdzą to, czego oglądający mogą się tylko domyślać i na co tak mocno próbują nie zwracać uwagi.

Dlaczego ludzie wybierają futbol?

Czemu ścigają się samochodami?

Zobacz także: Michał Szyba: Ciężko będzie powtórzyć tak dobry mecz, jak o brąz MŚ
Już uciekasz? Sprawdź jeszcze to:
×
Sport na ×