Cała Polska widziała, co zrobił Nawrocki. Snus problemem sportowców

Zachowanie Karola Nawrockiego odbiło się głośnym echem w mediach społecznościowych. Jego przeciwnicy polityczni zarzucali mu nawet, że zastosował on na wizji nielegalne środki. Wątpliwości uciął w mediach społecznościowych Paweł Szefernaker, szef sztabu kandydata wspieranego przez PiS.

"Rozwiążę tę zagadkę: to był snus (sam Karol Nawrocki nazywa to gumą nikotynową), by nie zasnąć podczas tyrad Rafała Trzaskowskiego. A tych, którzy mają jakieś niezdrowe sugestie, zapraszamy na otwarte testy wydolnościowe i zdrowotne" – napisał. Z kolei Nawrocki po opuszczeniu studia TVP przekazał dziennikarzom, że sięgnął po "gumę do żucia".

ZOBACZ WIDEO: #dziejesiewsporcie: Ależ to był gol! Można oglądać i oglądać

Na początku wyjaśnijmy, czym jest snus. Produkt pochodzi ze Skandynawii, gdzie zyskał popularność jako alternatywa dla papierosów. Przypomina niewielką torebkę herbaty, którą wkłada się pod górną wargę. Najczęściej występuje w dwóch wersjach. W pierwszej z nich – nielegalnej w Polsce i innych krajach Unii Europejskiej - znajduje się sproszkowany tytoń.

Z kolei druga wersja snusu to nikotyna bez tytoniu, zmieszana z dodatkami smakowymi i wilgotnym nośnikiem. Stosowanie używki w tej postaci jest dyskretne - nie trzeba jej palić czy żuć, wystarczy jedynie trzymać w ustach od kilkunastu minut do godziny, a nikotyna wchłania się przez śluzówkę.

To właśnie tę formę snusu przyjął Nawrocki w trakcie debaty. Obecnie jest ona legalnie dostępna w Polsce. Wkrótce może się to jednak zmienić.

21 maja br. Sejm uchwalił nowelizację ustawy antytytoniowej, która wprowadziła zakaz sprzedaży torebek nikotynowych osobom do 18. roku życia, przez internet i w automatach. To jednak nie zamyka toczącej się w naszym kraju dyskusji. Ministerstwo Zdrowia rozważa bowiem całkowite ich zakazanie - analogicznie do snusu zawierającego sproszkowany tytoń.

Woreczki nikotynowe są czasami promowane jako "zdrowsza alternatywa dla papierosów", gdyż nie wytwarzają dymu, popiołu ani substancji smolistych, które są głównym źródłem nowotworów płuc i chorób układu oddechowego. Eksperci zwracają jednak uwagę, że ich stosowanie również niesie poważne niebezpieczeństwa dla zdrowia. Snus w tej postaci jest silnie uzależniający.

- Jeden woreczek może zawierać tyle nikotyny, co cała paczka papierosów. Nie każdy pamięta bowiem, że jest to dokładnie ta sama nikotyna co w papierosach. Oznacza to, że jest dokładnie tak samo niebezpieczna, jak i dokładnie tak samo uzależniająca psychicznie i fizycznie - tłumaczył dr n. med. Marek Waszczewski z Głównego Inspektoratu Sanitarnego.

Głos na temat woreczków nikotynowych zabrała również dr Karolina Grządziel z Wojskowego Szpitala Klinicznego w Krakowie. Jej zdaniem stosowanie snusu w tej postaci co prawda wiąże się z mniejszym ryzykiem wystąpienia raka płuc niż palenie papierosów, ale może grozić powstaniem innych nowotworów. Ekspertka wymieniła m.in. raka krtani, jamy ustnej, języka i wargi.

Na tym nie koniec. Wśród innych objawów zażywania woreczków nikotynowych pojawiają się na przykład choroby układu krążeniowego czy problemy natury stomatologicznej.

Niektóre osoby zażywające snus - zarówno w wersji z tytoniem, jak i w formie woreczków nikotynowych - twierdzą, że poprawia to ich wydolność. Osoby uzależnione przyznają również, że ten produkt pomaga im się odstresować. Z tego powodu snus ma przyjmować wielu profesjonalnych sportowców.

W tym kontekście najczęściej mówi się o piłkarzach występujących w Premier League. Według opublikowanego w 2023 roku artykułu "The Athletic", snus mają regularnie stosować m.in. piłkarze Manchesteru United i Manchesteru City. Poważnie uzależniony od tego produktu jest rzekomo jeden z czołowych angielskich piłkarzy. Do jego stosowania w swojej autobiografii otwarcie przyznał się Jamie Vardy, jedna z największych legend Leicester City.

Problem dotyczy także niższych lig, gdzie snus również jest powszechnie dostępny. Jeden z zawodników regularnie stosujących ten środek miał z tego powodu zachorować na raka dziąseł. Inna historia z Wysp mówi o piłkarzach klubu League One, którzy rzekomo sprzedali używkę 13-letnim chłopcom.

Problem dostrzega również Lee Johnson, który w przeszłości był trenerem m.in. szkockiego Hibernian. Przyznał on brytyjskim mediom, że wielu jego piłkarzy regularnie stosowało snus.

- Mieliśmy jednego zawodnika, który przyszedł na badania lekarskie. Zapytałem go, czy używa snusu. Obiecał, że nie. Potem, w ciągu czterech tygodni, przyłapałem go z jednym na górnej wardze. Powiedział mi: "Przepraszam, po prostu zostałem wessany przez chłopaków" - relacjonował.

- Inny z moich graczy w jednym z poprzednich klubów był tak mocno uzależniony, że kiedy wrócił po operacji w szpitalu, wspinał się po ścianach, bo tak bardzo tego potrzebował. Był zdesperowany. Błagał lekarzy o pozwolenie na trochę. W końcu zmusił swoją dziewczynę, żeby mu to załatwiła - dodał.

Skalę powszechności snusu na brytyjskich boiskach pokazuje badanie przeprowadzone w 2024 roku przez Loughborough University. Wzięło w nim udział 628 mężczyzn i 51 kobiet występujących w zawodowych ligach. Wyniki dają wiele do myślenia.

Co piąty ankietowany przyznał się bowiem do regularnego stosowania snusu tytoniowego lub woreczków nikotynowych, a przeszło 40 proc. stwierdziło, że próbowało ich przynajmniej raz. Ponad połowa użytkowników wśród mężczyzn (53 proc.) i 73 proc. kobiet zgłosiła objawy uzależnienia od nikotyny, takie jak pragnienie, drażliwość i niepokój.

Temat snusu pojawia się także w polskim sporcie. Najczęściej mówi się o nim w kontekście żużlowców z naszego kraju, którzy licznie występują w lidze szwedzkiej. Często uważa się, że to właśnie tam rozpoczęła się "moda" na snus - co było związane z wprowadzeniem zakazu palenia papierosów w pomieszczeniach.

- Oceniłbym, że połowa zawodników, a może nawet więcej, używa tej substancji. Jedni mają słabsze jego wersje, inni mocniejsze, czasem są też snusy smakowe. Ten specyfik pojawił się u nas mniej więcej dekadę temu i rzeczywiście przyszedł ze Skandynawii, a potem spowszechniał. Zawodnicy mówią, że to ich pobudza, dla niektórych jest to też zastępstwo palenia papierosów, które rzucili - mówił w 2024 roku szef związku zawodowego żużlowców Krzysztof Cegielski w rozmowie z portalem sport.pl.