Niewykorzystane szanse, dwa medale - występy biało-czerwonych w historii mistrzostw świata

Dotychczas zostało rozegranych siedemnaście edycji mistrzostw świata. Niestety, dwa turnieje toczyły się bez udziału Polaków, którym nie udało się przebrnąć etapu kwalifikacji. Po przeciwległej stronie są dwa wielkie sukcesy biało-czerwonych; największym jest zdecydowanie zdobycie złotego medalu w roku 1974, natomiast w roku 2006 nasi reprezentanci stanęli na drugim stopniu podium.
[ad=rectangle]
Pierwsze koty za płoty

Historia mistrzostw świata sięga roku 1949, kiedy o pierwszy mistrzowski tytuł rywalizowało dziesięć drużyn - wszystkie z Europy. Zgodnie z oczekiwaniami, Polacy musieli uznać wyższość faworytów zmagań, lecz pokonanie Francuzów zagwarantowało im zajęcie piątego miejsca. Po tym turnieju na zespół spadła fala krytyki, a praca wykonana przez następne cztery lata przyniosła siódmą lokatę - po słabej grze w rundzie grupowej, biało-czerwoni nie mieli sobie równych w finale B.

W kolejnych dwóch turniejach Polacy utrzymali równą formę, zajmując czwarte miejsce. Jednak wynik osiągnięty w roku 1956 był dla siatkarzy Jacka Busza okraszony goryczą porażki. Po zmianie trenera nikt nie stawiał na naszych reprezentantów, lecz ci byli rewelacją pierwszych dni mistrzostw, a po czterech dniach gry w finale A byli liderem zestawienia. Dopiero rozstrzygnięcia w dalszej części rywalizacji "zepchnęły" Polaków na miejsce poza podium. Natomiast cztery lata później naszą drużynę medalu pozbawiła grupowa porażka z Rumunią.

Polacy gonią czołówkę

Dwa czwarte miejsca rozbudziły nadzieje na wskoczenie na podium mistrzostw świata, nasza reprezentacja rosła bowiem w siłę i systematycznie zbliżała się do światowych potęg, jak ZSRR, Czechosłowacja czy Rumunia. Wciąż jednak brakowało swoistej kropki nad "i" w postaci zwycięstw i sukcesów. W roku 1962 Polacy rozpoczęli mistrzostwa słabo, ale z meczu na mecz ich gra wyglądała coraz lepiej. Przez zły początek turnieju, ostatecznie zajęli szóstą pozycję, która i tak została przyjęta pozytywnie.

Cztery lata później nadzieje i zarazem szanse walki o medale były bardzo duże, Polacy świetnie poradzili sobie w eliminacjach, a zwycięstwo z Rumunią sprawiło, że podium było na wyciągnięcie ręki. Biało-czerwoni przystępowali do tamtych mistrzostw jako srebrni medaliści Pucharu Świata, lecz swoją przynależność do światowej czołówki musieli potwierdzić na boisku. Dobra passa skończyła się w fazie grupowej, porażki w finale A pozbawiły naszą reprezentację szans na medal.

Mistrzostwa świata w roku 1970 miały dla naszej reprezentacji dwa oblicza - sportowe oraz pozasportowe. Przed ważnym spotkaniem z Czechosłowacją Zdzisław Ambroziak, który stanowił o sile naszej drużyny, został złapany na stosowaniu niedozwolonych środków dopingujących. Polacy zakończyli ten turniej na piątym miejscu.

Biało-czerwony szczyt

Droga na szczyt była bolesna. Po serii niepowodzeń przyszedł pamiętny rok 1974 i mistrzostwa świata w Meksyku. W polskiej reprezentacji nikt nie upatrywał poważnego rywala, mogącego pokonać najlepsze zespoły świata - ZSRR, Japonię, NRD. Początki złotej drużyny nie były więc łatwe, lecz to boisko zawsze weryfikuje faworytów i kreuje czarne konie rozgrywek. Po dramatycznym zwycięstwie nad ZSRR to Polacy zostali głównymi faworytami do zdobycia złotego medalu.

Po pewnym awansie do finału A podopieczni Huberta Jerzego Wagner po raz kolejny musieli zmierzyć się ze Sborną. Ten mecz był równie dramatyczny, co konfrontacja z fazy grupowej, i po raz drugi lepsi byli Polacy. Następny tie-break biało-czerwoni grali z Czechosłowacją, mistrzowie piątego seta po raz kolejny dali o sobie znać i schodzili z boiska jako zwycięzcy. Po pokonaniu Rumunii naszych siatkarzy od złota dzielił tylko triumf nad Japonią. Drużyna "Kata" nie poddała się i zrealizowała postawiony przed sobą cel - zdobyła mistrzostwo świata.
[nextpage]Świat odskoczył

Wraz z ogromnym sukcesem przyszły równie wielkie nadzieje, a te w roku 1978 zgasły w drugiej rundzie mistrzostw. Niespodziewana porażka z Koreą Południową, a następnie z Japonią pozbawiła Polaków złudzeń o umacnianiu swojej pozycji wśród światowych potęg. W walce o miejsca 5-8 biało-czerwoni wychodzili na boisko zrezygnowani, za co spłynęła na nich fala krytyki. Po zmianie trenera - Jerzego Welcza zastąpił Aleksander Skiba - nasi reprezentanci dobrze rozpoczęli turniej w roku 1982, ale zakończyli go słabo i uplasowali się na szóstym miejscu.

Rok 1986 był rokiem nadziei dla polskich siatkarzy, których prowadził najlepszy zawodnik mistrzostw świata z 1974 roku, Stanisław Gościniak. Nadzieja na dobry wynik nie została poparta postawą na boisku i Polacy zakończyli zmagania na dziewiątym miejscu. Był to początek kryzysu naszej reprezentacji, zarówno w roku 1990, jak i 1994, biało-czerwoni nie byli bowiem w stanie przebrnąć eliminacji do mistrzostw świata. Udało im się wreszcie w roku 1998, ale ich gra po dwunastu latach przerwy była bardzo słaba, zwieńczona została najgorszym miejscem w historii występów Polaków w mistrzostwach świata. Podopieczni Ireneusza Mazura rozegrali zaledwie trzy spotkania i wrócili do domu, zajmując miejsca 17-18.

W pierwszej fazie czempionatu w roku 2002 Polacy zaskoczyli siatkarski świat, ich postawa pozwoliła na pokonanie obrońców tytułu, czyli Włochów! Biało-czerwoni radzili sobie bardzo dobrze i byli określani mianem kandydatów do medalu. Nieszczęście zaczęło się od porażki z Rosjanami w drugiej fazie mistrzostw, a skończyło się na zajęciu miejsc 9-12.

Przywrócona (i utracona) nadzieja

Rok 2006 przyniósł drugi największy sukces polskiej reprezentacji w mistrzostwach świata, czyli srebrny medal zdobyty w Japonii w dramatycznych okolicznościach. Po raz kolejny Polacy przystępowali do walki z nadzieją. Podopieczni Raula Lozano pierwszą fazę przeszli niczym burza, nie dając rywalom najmniejszych szans. Schody zaczęły się w drugiej rundzie, w niej Polacy rozegrali pamiętne spotkanie z Rosjanami, które z pewnością nie było dla ludzi o słabych nerwach. Aby móc walczyć o medale, nasi reprezentanci musieli wygrać. Pierwsze dwa sety padły łupem Rosjan, wtedy na boisku pojawili się Grzegorz Szymański i Piotr Gruszka, odmieniając losy meczu w fenomenalnym stylu!

W półfinale Bułgarzy przegrali z rozpędzonymi Polakami 1:3. Naszych uskrzydlonych reprezentantów czekało wyzwanie, w finale zmierzyli się bowiem z wielką Brazylią. Ostatnie starcie nie ułożyło się po myśli biało-czerwonych i ze złota cieszyli się bardziej doświadczeni Canarinhos. Jednak wywalczenie przez drużynę Raula Lozano wicemistrzostwa świata było wielkim sukcesem i dawało wiarę w odbudowanie potęgi naszej reprezentacji.

Tak się jednak nie stało... W roku 2010 Polacy niemal powtórzyli swój najgorszy wynik, zajmując miejsca 13-18. O ile w pierwszej fazie odnieśli trzy zwycięstwa i awansowali do kolejnej rundy z pierwszego miejsca, o tyle w drugiej nie wygrali nawet jednego seta. Tym samym polska siatkówka ponownie zrobiła krok w tył w swoim rozwoju.

Niemal każdemu występowi naszej reprezentacji w mistrzostwach świata towarzyszyła nadzieja na osiągnięcie dobrego wyniku. Jednak nie zawsze te nadzieje były poparte sportowymi argumentami. Nie raz Polacy zaskakiwali siatkarski świat swoją grą czy zwycięstwami z wielkimi faworytami. Przygotowaniom do mistrzostw świata 2014 biało-czerwonym również towarzyszy nadzieja. Czy tym razem ta nadzieja zostanie przekuta w sukces?

Występy Polaków w historii mistrzostw świata

*Autor posiłkował się publikacją autorstwa Krzysztofa Mecnera "Historia Siatkówki - Mistrzostwa Świata" (Kompleksowa Usługa Wydawnicza "BENIGIER-MEDIA", Katowice, styczeń 2007)

Oglądaj siatkówkę mężczyzn w Pilocie WP (link sponsorowany)