Igor Marko - tragiczna postać we wspomnieniach Grigorija Chłynowskiego

Jacek Cholewiński 29 Maja 2016, 19:30

/ Nagrobek igora Marko

Współczesny żużel na Ukrainie przeżywa kryzys. Federacja nie prowadzi rozgrywek ligowych, turniejów jest mało, a jedyne powody do radości wiążą się z ekstraligowymi występami w Polsce Andrieja Karpowa i nadziejami na sukcesy młodego Wiktora Trofimowa jr. Z tym większym rozrzewnieniem wspomina się tam karierę Igora Marko i czasy jego zwycięstw.

Ukrainiec zaczął zajmować się żużlem, gdy miał zaledwie trzynaście lat. W czasie trwającej ponad ćwierć wieku kariery reprezentował wiele klubów, między innymi Sygnał Równe, Newę St. Petersburg, Mega-Ładę Togliatti oraz Saławat. Przywdziewał plastron ZSRR i Ukrainy, zdobywał medale w mistrzostwach obu krajów. W roku 1986 został indywidualnym mistrzem Europy juniorów. W lidze polskiej, w latach 1996-2006, startował dla klubów z Opola, Gdańska, Grudziądza, Lublina i Krosna.

WP SportoweFakty: Pamięta pan początki kariery Igora Marko? Jak to się wszystko zaczęło?

Grigorij Chłynowski: Igor urodził się w górniczym Czerwonogradzie. To małe miasto, w którym od zawsze popularny był speedway. Zadebiutował na torze pod koniec maja 1982 roku i zajął w turnieju wysokie czwarte miejsce. Klub wygrał wtedy pierwszoligowe rozgrywki i awansował o klasę wyżej. Do roku 1985 Igor nie opuścił rodzimego klubu i jeszcze w jego barwach został członkiem reprezentacji U-21.

Można powiedzieć, że jako uznany wcześniej reprezentant i uczestnik mistrzostw świata, a następnie klubowy trener, stał się pan dla Marko żużlowym mentorem?

- Nigdy tak o sobie nie powiem. Jego pierwszym trenerem był popularny w ZSRR zawodnik Anatolij Mironow, który do Czerwonogradu przyszedł z Wozniesieńska. Spod jego ręki wyszli tacy żużlowcy jak Klimantow, Karatajew i oczywiście Marko. Ja dostałem wtedy ukształtowanego, dobrze przygotowanego zawodnika, który możliwościami przewyższał wielu innych członków młodzieżowej reprezentacji. To była głównie zasługa Mironowa. Raczej byłem dla niego kimś w rodzaju menadżera. Załatwiałem mu mieszkanie, rozwiązywałem problem służby wojskowej, później miejsce w przedszkolu dla jego dzieci. Miałem szczęście, bo trafiłem na dobre pokolenie i okres finansowej prosperity klubu. Dzięki temu z Sygnałem Równe trzy razy z rzędu (1985-1987) byliśmy najlepsi w drużynowych mistrzostwach ZSRR.

Mówi się, że Igor Marko zdobył tytuł młodzieżowego mistrza Europy, bo finał odbywał się na jego torze w Równem i dzięki temu miał nad rywalami przewagę. Jak pan to dzisiaj ocenia?

- Własny tor miał duże znaczenie, ale nie decydujące. Wykonaliśmy wielką pracę treningową, braliśmy udział w wielu kontrolnych zawodach w kraju i za granicą. Oczywiście w tamtych czasach Moskwa wyraźnie żądała od nas wygranej. Temu celowi podporządkowano niemal wszystko, włącznie z odpowiednim przygotowaniem toru. Igor dostał nowy sprzęt, nawet mechaników podesłano z Moskwy. Do tego w czasie finału sprzyjało mu szczęście. Upadki i urazy wyeliminowały Alana Johansena i Gerda Rissa, problemy z silnikami miał Tony Olsson, a sędzia raczej niesłusznie wykluczył Briana Kargera. Wszystkie te rzeczy zebrane do przysłowiowej kupy sprawiły, że Igor Marko stanął na najwyższym stopniu podium.

Jakim był człowiekiem i zawodnikiem? Cichym i przyjacielskim czy raczej dominującym i agresywnym?

- Mimo iż Marko był czołowym jeźdźcem klubu, zawsze podporządkowywał się dobru zespołu i jego taktyce. Pamiętam, że nigdy się nie poddawał, zawsze walczył do końca, nawet wówczas, gdy oprócz przeciwników musiał walczyć z własnym bólem. W drużynie rządzili wtedy razem z Władimirem Trofimowem. Obaj byli autorytetami dla młodszych. Igor nigdy nie odmawiał pomocy, dobrej rady. Wiele o tym mógłby powiedzieć chociażby Wiktor Gajdym, który na jego radach i wsparciu sporo skorzystał.

Jak pan sądzi, miał Igor oferty startów w Anglii? Nigdy nie kusiło go by pozostać na Zachodzie w czasie zagranicznych wyjazdów?

- Z tego co mi wiadomo takich ofert nie było. Raczej bym wiedział, gdyby się pojawiły, bo przecież mając KAMAZ-a jako sponsora, w 1990 roku spotykaliśmy się na paru torach z zespołami z Anglii. Po tych meczach Igor spróbował swych sił w Polsce i jeździł dla kilku klubów przez lata. Czy chciał emigrować? Nie wiem. To osobista sprawa i nikt raczej nie ujawnia co siedzi mu w głowie.

Okoliczności tragicznej śmierci pana podopiecznego nigdy nie wyjaśniono do końca. To prawda, że skatowano go kijem bejsbolowym? Co pan wie na ten temat?

- Po Równem krążyło wiele plotek. Która z nich była bliska prawdy trudno naprawdę powiedzieć. Mówiło się o romansach, o długach, o zatargach z policją, z ówczesną władzą miasta, o jakichś finansowych porachunkach… Wiem tylko tyle, że znaleziono go całkiem blisko domu, nieprzytomnego, z rozbitą głową. Nigdy już z tego nie wyszedł. Wielka szkoda, gdy ginie człowiek w sile wieku. Miał nieco ponad czterdzieści lat, dalsze plany związane z żużlem, miał swoją rodzinę, miał po co żyć.

Rozmawiał Jacek Cholewiński 

KUP BILET NA 2024 ORLEN FIM Speedway Grand Prix of Poland - Warsaw -->>