Ice speedway: Odrobina wiedzy o historii, sprzęcie i wyposażeniu

Historycy sportu nie są w stanie określić nazwiska konkretnego człowieka, który po raz pierwszy wyjechał na lód motocyklem. Przyjmuje się, że fakt taki miał miejsce w latach dwudziestych XX wieku.

Jacek Cholewiński 24 Listopada 2013, 10:03

Około roku 1920 w Skandynawii przeprowadzać zaczęto pierwsze zawody, organizowane na zamarzniętych jeziorach. Później jazda na lodzie upowszechniła się w alpejskich krajach środkowej Europy, gdy po zawodach łyżwiarzy na tor zaczęli wyjeżdżać motocykliści. Do połowy lat trzydziestych wyścigi na lodzie kwalifikowano jedynie jako formę zabawy i przedłużenia sezonu dla zawodników zajmujących się klasycznym speedway’em. Wzrastająca w Europie popularność wyścigów na żużlu zmieniła podejście do jego zimowej odmiany i wyścigi motocyklowe na lodzie wyodrębniły się jako oddzielna dyscyplina sportowa. Momentem, który stał się milowym krokiem w dziejach ice speedway’a było przeszczepienie pomysłu na grunt rosyjski. W marcu 1938 roku, w przerwie meczu hokejowego, na stadionie moskiewskiego Dynamo pojawił się Siergiej Buczin, który zademonstrował publiczności śmiałą i szybką jazdę motocyklem. Od tej chwili Rosjanie pokochali kompilację zimy, lodu, motocykla i zawodnika, co doprowadziło ich do wieloletniej i niepodważalnej supremacji na świecie.

Do roku 1995 zawodnicy ice speedway'a używali motocykli "Jawa" wyprodukowanych w czeskim Diviszowie. Od połowy lat dziewięćdziesiątych w fabrycznych konstrukcjach zaczęły pojawiać się przeróbki, wynikające głównie z doświadczeń samych zawodników. Trend ten rozprzestrzenił się i obecnie prawie wszyscy zawodnicy dosiadają motocykli z przeróbkami własnego, lub zapożyczonego od rywali pomysłu. Oczywiście ulepszenia te muszą mieścić się w danych technicznych określonych regulaminem FIM.

Nadal powszechnie stosowany jest silnik Jawy, jednak stare konstrukcje czterozaworowe zastąpiono dwu-zaworowymi. W odróżnieniu od motocykla żużlowego, ten stosowany zimą posiada dwu-przekładniową skrzynię biegów. Bieg pierwszy używany jest do startu i rozpędzenia maszyny przy stale zwiększanych obrotach, bieg drugi (bez konieczności wciśnięcia dźwigni sprzęgła) wrzucany jest tuż przed wejściem w pierwszy wiraż. Nad spłaszczoną, nisko położoną ramą umiejscowiony jest niewielki bak na paliwo o pojemności od dwóch do czterech litrów metanolu. Motocykl do wyścigów na lodzie posiada przednie i tylne zawieszenie, a szczególną jego osobliwością są koła z oponami najeżonymi kolcami.

Typowa fabryczna Jawa bez przeróbek

Współcześnie stosowane kolce wykonane są z twardych stopów metali i osadzone w spłaszczonej główce. Zgodnie z regulaminem, zaostrzony kolec może wystawać z powierzchni opony nie więcej niż 28 mm. Zdecydowana większość kolców umiejscowiona jest po lewej stronie opony, co jest logiczne ze względu na "lewostronny" kierunek rozgrywania wyścigów. Ze 120 kolców na oponie przedniej i 180-200 na tylnej, tylko 13-15 umiejscowionych jest po prawej stronie. Mają one za zadanie zabezpieczyć sam moment startowy.

Uzbrojona opona i tłumik

Umiejętność odpowiedniego "szypowania" opon (z rosyjskiego, шип znaczy kolec) jest ściśle strzeżoną tajemnicą zawodników, która zdaniem wielu, obok tuningu silnika, ma niebagatelne znaczenie dla osiągania przewagi nad przeciwnikiem.

Unowocześniony motocykl i elementy bezpieczeństwa

Rywalizujący zawodnicy, wjeżdżając na dużej prędkości w wiraż, narażeni są na kontakt z działającym jak obrotowa piła kołem rywala. Dla zmniejszenia ryzyka urazów, obowiązkowym jest stosowanie nad błotnikiem specjalnej osłony z tworzyw sztucznych, która zakrywa większą część wirującego przedniego koła. Zarówno ręce, jak i kolana oraz golenie zawodników zabezpieczane są specjalnymi rękawicami oraz osłonami chroniącymi przed kontaktem z przeciwnikiem oraz twardym i zimnym podłożem.

Obowiązkowe wyposażenie ochronne

W kolejnej części artykułu przedstawimy dane statystyczne dotyczące rozgrywanych od 1966 roku indywidualnych, a od 1979 roku także drużynowych mistrzostw świata. Nawiążemy także do rozgrywanego od 1994 roku zimowego cyklu Grand Prix oraz indywidualnych mistrzostw Europy.

KUP BILET NA 2024 ORLEN FIM Speedway Grand Prix of Poland - Warsaw -->>

Komentarze (4)

tedopole 24-11 18:27 Zgłoś komentarz

Do końca lat 70-tych zarównoo żużlowcy, jak i zawodnicy startujący na torach lodowych używali silników dwuzaworowych. Kidy pojawiły się 4-zworówki FIM zabronił ich używania na torach
Czytaj całość
lodowych motywując to zbyt dużą mocą tychże silników. A to co jest na zdjęciu to jest stary klasyczny motocykl do ice speedway'a ze stojącym silnikiem. Dziś, podobnie jak w żużlu używa się już leżaków". Tyle gwoli wyjaśnienia. Pozdrawiam kibiców.

1 0 Odpowiedz

Pokaż odpowiedzi
kaz 24-11 11:24 Zgłoś komentarz

Dziwny artykuł, zbyt wiele mi tu nie pasuje :,,...jednak stare konstrukcje czterozaworowe zastąpiono dwu-zaworowymi.", a nie odwrotnie? No i zdjęcie fabrycznej (czerwonej) Jawy, nie
Czytaj całość
widziałem z takim silnikiem. No nie wiem, może się mylę...?

0 0 Odpowiedz

Pokaż odpowiedzi