"Byłem bity tyle razy, że straciłem rachubę". Szokujące metody szkolenia Japończyków

Dawid Borek 24 Lipca 2020, 06:00

Getty Images / Michael Regan / Na zdjęciu: Sayaka Sato

• Rok do rozpoczęcia igrzysk w Tokio. "Jesteśmy pionierami na świecie"

Ofiary szokujących metod

Treść 67-stronicowego dokumentu, na który złożyły się doświadczenia ponad 800 japońskich sportowców - w tym olimpijczyków i paraolimpijczyków - reprezentujących ponad 50 różnych dyscyplin, szokuje. Już sama badana próba pokazuje, że nadużycia to nie tylko pojedyncze przypadki. To proceder na ogromną skalę, nieodłączna część szkolenia w tym kraju. To wręcz stosowana technika trenerska, uważana za niezbędną do osiągnięcia doskonałości.

Japoński rząd i organizacje sportowe w ostatnich latach starały się co prawda wyeliminować fizyczne znęcanie się nad dziećmi, ale konkretnych mechanizmów i przepisów prawnych nie ma.

Są za to kolejne ofiary. Tak, ofiary, bo opracowany przez HRW dokument zawiera dowody na depresje sportowców, niepełnosprawność fizyczną, a nawet samobójstwa. W 2012 roku życie odebrał sobie 17-letni koszykarz z liceum w Osace po tym, jak wielokrotnie doświadczył fizycznego znęcania się ze strony trenera. Najgorsze, że wielu trenerów oskarżonych o nadużycia, skutkujące nawet samobójstwami sportowców, nadal pracuje w zawodzie. Są bezkarni, wykorzystują luki w prawie.

Japońska lista grzechów

"Jestem zmęczona ciągłym biciem. Mam dość płaczu. Dlatego nie chcę już być na tym świecie" - to fragment listu samobójczego napisanego przez 17-letnią japońską zawodniczkę, która trenowała rzut oszczepem na początku lat 80. Tuż przed śmiercią zakwalifikowała się do mistrzostw kraju. Odebrała sobie życie, bo nie mogła poradzić sobie z fizycznym znęcaniem się przez jej trenera.

Lata mijają, a w Japonii (mimo publicznych deklaracji) niewiele się zmienia. Przemoc fizyczna wobec dzieci-sportowców od dawna jest powszechnym elementem sportu w Kraju Kwitnącej Wiśni, często postrzegana jako normalna część sportowych doświadczeń.

- W szkole średniej mój kolega z drużyny został uderzony przez trenera tak mocno, że miał złamany nos. Podczas meczów treningowych widziałem, jak trener bije zawodników, a nawet oblewa graczy gorącą kawą prosto w ich twarze. Ten rodzaj strasznego trenowania zdarzał się bardzo często w każdej szkole średniej - wspomniał Tetsuya O., były zawodowy koszykarz.

Bicie dzieci różnymi przedmiotami, uderzanie po twarzy, uderzanie w tył głowy, kopanie po ciele, trzymanie głów pod wodą w celu symulowania tonięcia, łamanie rakiety do badmintona na głowie, zmuszanie do nadmiernego spożywania wody i posiłków lub znaczne ograniczanie wody i posiłków, zmuszanie do treningu mimo kontuzji, golenie włosów, przemoc seksualna, psychiczna, słowna - to wypunktowane w raporcie Human Rights Watch kary dla sportowców - swoista japońska lista treningowych grzechów.

- Trener uderzył mnie w brzuch. Wyciągał nas z basenu za czapkę, dusząc nas. Kolejną karą było wpychanie nas pod wodę, byśmy nie mogli oddychać. To było jak wojsko. To był terror, rządzenie poprzez strach - opisał Keisuke W., były gracz piłki wodnej.

"Kiedy Chieko T. miała 18 lat, zwichnęła ramię podczas zawodów. Według lekarza, kontuzja wymagała operacji. Jednak jej trener powiedział: "Jeśli przejdziesz operację, twoja kariera… na pewno się skończy" i dodał, że może naprawić kontuzję barku bez operacji. Niemal każdego dnia po treningu trener spotykał się z Chieko w jej klasie, gdzie prosił ją o zdjęcie całego ubrania i umożliwienie mu dotykania jej nagiego ciała, mówiąc, że robi to dla "leczenia". Chieko opisała później to doświadczenie: "za każdym razem chciałam zwymiotować, jego zapach, ręce, oczy, twarz… głos, nienawidziłam tego wszystkiego" - czytamy szokującą relację.

Patologiczna miłość

- Codziennie ktoś był bity, nawet podczas meczu. Nie jestem w stanie zliczyć, ile razy zostałam przez trenera uderzona. Ciągnął mnie za włosy, kopał. Miałam siniaki, krwawiłam. Ale mimo tego czułam, że trener mi ufał i pomagał jako zawodniczce. Choć bardzo się go bałyśmy, nikt go nie nienawidził. To było podobne uczucie, jak w rodzinach - połączenie miłości ze znęcaniem się - powiedziała Naoko D., koszykarka.

Sportowcy często postrzegali przemoc fizyczną jako normalną - a nawet cenną - część szkolenia. - Myślę, że jest w porządku, jeśli wzmacnia sportowca lub zespół - stwierdził jeden z ankietowanych. - Trener, zamiast poświęcać 30 minut na rozmowę, mógł wykonać jedno uderzenie i było ono znacznie lepsze - dodał. Takie postawy najlepiej pokazują, do jakiego stopnia przemoc fizyczna została znormalizowana w kontekście japońskich sportów młodzieżowych.

Poważna próba

"Na początek rząd powinien wyraźnie zakazać wszelkich form nadużyć jako technik trenerskich w sporcie i ustanowić Japońskie Centrum Bezpiecznego Sportu - niezależny organ, którego jedynym zadaniem będzie zajmowanie się ochroną krzywdzonych dzieci w sporcie" - czytamy w raporcie Human Rights Watch.

Letnie Igrzyska Olimpijskie 2020 w Tokio odbędą się w dniach 23 lipca - 8 sierpnia 2021 roku.

Zobacz też:
Tokio 2020. Igrzyska olimpijskie bez kibiców? MKOl bierze taki wariant pod uwagę
Tokio 2020. Igrzyska odbędą się bez względu na epidemię koronawirusa