Twórca podwójnej krótkiej - wspomnienie Jana Strzelczyka

31 sierpnia 2007 r. po chorobie zmarł w wieku zaledwie 65 lat Jan Strzelczyk, jeden z najwybitniejszych trenerów w historii polskiej siatkówki, twórca zagrania "podwójnej krótkiej", które dało rzeszowskiej Resovii cztery tytuły mistrza Polski i sukcesy w europejskich pucharach.

W tym artykule dowiesz się o:

Jan Strzelczyk urodził się w 1942 r. w Mielcu na Podkarpaciu. Jego sportowy talent został odkryty kilkanaście lat później, kiedy był uczniem rzeszowskiego Technikum Mechaniczno-Elektrycznego. W 1962 r. trafił na warszawską Akademię Wychowania Fizycznego; z drużyną AZS AWF zdobył w 1965 r. akademickie mistrzostwo Polski, a w 1966 r. drużynowe mistrzostwo Polski. Jego prawdziwym powołaniem była jednak praca trenera.

W 1967 r. w wieku zaledwie 25 lat objął posadę trenera w II-ligowej drużynie CWKS Resovia (Strzelczyk miał wtedy tytuł trenera II klasy). W 1969 r. Resovia awansowała do I ligi, a w 1970 r. zdobyła trzecie miejsce w mistrzostwach Polski. W 1971 r. Resovia zdobyła tytuł mistrza Polski, a Strzelczyk, który wtedy nie miał jeszcze nawet 30 lat, zdobył uprawnienia trenera II klasy. Pod wodzą duetu Strzelczyk - Pałaszewski Resovia zdobyła w latach 70-tych jeszcze trzy tytuły mistrza Polski (1972, 1974, 1975), tytuł wicemistrzowski (1973), a także zajęła drugie miejsce w Pucharze Europy (1973) i trzecie miejsce w Pucharze Zdobywców Pucharów (1974). Wielu fachowców uważa, że rzeszowski zespół z lat 70-tych to najlepsza klubowa drużyna w historii polskiej siatkówki. W Resovii występowali bowiem w tamtych latach między innymi: Bronisław Bebel, Jan Such, Wiesław Radomski czy Stanisław Gościniak. Wobec niezwykle mocnej kadry zdarzało się, że w Rzeszowie reprezentanci Polski siedzieli na ławce rezerwowych.

Strzelczyk pracował także za granicą, prowadził między innymi drużynę Bayeru Lohof i reprezentację ówczesnego RFN. W Polsce trenował jeszcze młodzieżową reprezentację, a także zespoły Płomienia Milowice, Karpat Krosno i żeńską drużynę Zelmeru Rzeszów.

W 1965 r., jeszcze podczas studiów Strzelczyka na AWFie, w Polsce gościła drużyna Japonii. Strzelczyk był zafascynowany kombinacyjną grą tych niewysokich przecież siatkarzy, a jej elementy, po zmodyfikowaniu, wprowadził do ligi polskiej. Firmowym elementem Resovii z lat 70-tych, który zapewnił jej panowanie w Polsce i w Europie, była "podwójna krótka" - zagranie polegające na markowaniu ataku przez środkowego znajdującego się w pierwszej linii. Atak wykonywany był natomiast zza jego pleców przez atakującego lub przyjmującego. Wprowadzenie "podwójnej krótkiej" do kanonu zagrań Resovii było poprzedzone trzyletnimi badaniami nad wdrożeniem tej taktyki, wykorzystującej sprężenie zwrotne z przystosowaniem do potrzeb siatkówki zasad walki. Badania zakończono w 1971 r. i chociaż taktyka gry nie była tajemnicą, minęło kilka dobrych lat, zanim wdrożyły ją pozostałe polskie zespoły, a później cały świat.

Jan Strzelczyk zmarł 31 sierpnia 2007 r. w Rzeszowie, w wieku 65 lat. - Był to człowiek całym sercem oddany tej dyscyplinie sportu - mówił jeden z jego wychowanków, Wiesław Radomski. - O siatkówce można z nim było rozmawiać przez 24 godziny na dobę. Był człowiekiem niezwykle szlachetnym i uczciwym - dodał.

Źródło artykułu: