Robert Noga - Żużlowe podróże w czasie(8): Wielka ucieczka

 / Mecz w Norrkoeping odwołany
/ Mecz w Norrkoeping odwołany

Sensacyjna wiadomość rozniosła się najpierw po stolicy Dolnego Śląska, a potem po całej sportowej Polsce. Z tourne po Holandii nie wrócił żużlowiec Sparty Wrocław Tadeusz Teodorowicz.

W tym artykule dowiesz się o:

Był przełom sierpnia i września 1958 roku. W tamtych czasach każdy kto bez zgody władz uciekał z kraju lub pozostawał bez jej zgody za granicą traktowany był niczym zdrajca ojczyzny i w myśl ówczesnej propagandy popełniał ciężkie, niewybaczalne przestępstwo. Tym bardziej, kiedy na taki krok- ucieczkę z komunistycznego "raju" decydował się ktoś znany: sportowiec, artysta, czy polityk. Teodorowicz był znanym sportowcem, wielokrotnym medalistą Drużynowych Mistrzostw Polski, reprezentantem kraju, w dyscyplinie bardzo przecież wtedy popularnej. Toteż tzw oficjalne czynniki dostały szału. Trzeba przyznać, że żużlowiec dokładnie zaplanował swoją ucieczkę. Przed wyjazdem do Holandii sprzedał samochód, a na wyprawę, ku zaskoczeniu kolegów, zabrał kilka walizek.

Dopiero później te fakty skojarzono. Od ekipy Teodorowicz odłączył się w kinie. Wyszedł z niego w trakcie seansu i udał się na posterunek policji, informując kim jest i o tym, że będzie się starał o nadanie mu tzw. azylu politycznego. O swojej decyzji poinformował kierownika ekipy, znanego wówczas działacza Bronisława Ratajczyka w liście pozostawionym w hotelowym pokoju. Po powrocie do kraju drużynę i działaczy spotykają rozmaite represje, jakby ktoś w tej sytuacji cokolwiek zawinił. Takie były jednak czasy. Samemu Teodorowiczowi początkowo na mitycznym Zachodzie wiedzie się natomiast kiepsko. Zostaje skierowany do pracy w charakterze... rolnika. Nie odpowiada mu to, staje się krnąbrny, buntuje się, wreszcie trafia do aresztu. Wtedy po raz pierwszy uśmiecha się do niego szczęście. Pomaga mu holenderski zawodnik Nick van Gorcom, który ma na tyle fantazji, aby napisać w jego sprawie list do samej... królowej o ułaskawienie uciekiniera z Polski. Teodorowicz zostaje zwolniony, przez dwa miesiące pracuje w Amsterdamie jako mechanik.

W kwietniu 1959 roku otrzymuje propozycję wyjazdu do Anglii i powrotu do ukochanego żużla w zespole Swindon. Przyjmuje propozycję z radością. Ale początki na Wyspach też nie były usłane różami. Jak wspominał angielski dziennikarz żużlowy Dave Stevens - To był inny Teo (jak go nazywali Anglicy) niż wcześniej. Tym razem nie był na występach z polskim zespołem. Pamiętam jak trząsł się ze strachu na dźwięk pukania do drzwi.

Kiedy pojawiła się informacja o tym, że uciekinier z Wrocławia rozpoczął starty w Anglii, nasze władze sportowe wpadły we wściekłość. Polski Związek Motorowy napisał ostre pismo do Światowej Federacji Motocyklowej, żądając kategorycznie zawieszenia zawodnika i odebrania mu możliwości startów. I wtedy po raz kolejny uśmiechnęło się do niego szczęście. Oto część jego kolegów z ligi zagroziła strajkiem jeżeli Teodorowiczowi nie zostanie wydana zgoda na występy w Wielkiej Brytanii! Podziałało. Sprawą musiał się zająć aż kongres FIM, jesienią 1959 roku w Barcelonie. Uchylił zawieszenie, nie oglądając się na polskie władze motocyklowe. Teo mógł spokojnie startować. I przyznać trzeba, że spłacał swój dług wdzięczności wobec nowej drużyny i nowej ojczyzny.

Był solidnym zawodnikiem, startując w Swindon, między innymi obok legendarnego Nowozelandczyka Barry Brigssa, Martina Ashby, czy Mike Broadbanksa. Prezentował się na tyle dobrze, że mając paszport brytyjski został reprezentantem swojego nowego kraju! W 1963 roku w brytyjskich barwach narodowych osiągnął swój największy sukces startując jako rezerwowy w finale Indywidualnych Mistrzostw Świata na Wembley. Rok później planował zakończenie startów. Miał 33 lata, w Anglii po raz drugi ożenił się, niedaleko stadionu w Swindon otworzył warsztat samochodowy. W jednym z prasowych wywiadów zwierzał się: "Jestem szczęśliwym człowiekiem. Mam rodzinę, biznes, więc szczęście mi dopisuje. Jestem wdzięczny za szansę, którą dostałem w nowym kraju". Ale magia speedwaya okazała się, w tym wypadku niestety silniejsza. 1 września 1964 roku odbywa się mecz West Ham-Swindon. Teo nie wiedzie się najlepiej. Wyjeżdża do wyścigu XII. Na ostatnim wirażu traci panowanie nad motocyklem i uderza w bandę. Lekarz zawodów od razu orientuje się, że sytuacja jest bardzo poważna, ciężko kontuzjowany zawodnik zostaje przewieziony do specjalistycznej kliniki w Londynie. Ma pękniętą czaszkę. Rozpoczyna się długa walka o jego życie. Trwa aż 142 dni i niestety kończy się porażką.

Tadeusz Teodorowicz umiera w szpitalu w stolicy Wielkiej Brytanii 22 stycznia 1965 roku. Zostaje pochowany na cmentarzu w Swindon. Kilka miesięcy później na miejscowym stadionie odbywa się w dobrej obsadzie memoriał poświęcony jego pamięci. Wygrywa wspomniany w tym tekście Barry Brigss. Kolejny memoriał jego angielski klub organizuje dwa lata później. Znany angielski periodyk poświęcony żużlowi "Speedway Star and News" napisał: "Śpij dobrze Teo. Będziemy o Tobie pamiętać tak długo, jak długo będzie istniał speedway w Anglii".

Robert Noga

Komentarze (10)
avatar
szogun
18.07.2012
Zgłoś do moderacji
0
0
Odpowiedz
TEO - to jest dobry tytuł na film o jego zyciu. Fajny film mógłby powstać. Nie uważacie? 
avatar
szogun
18.07.2012
Zgłoś do moderacji
0
0
Odpowiedz
TEO 
avatar
sputnick
23.05.2012
Zgłoś do moderacji
0
0
Odpowiedz
Dajcie spokój Czekańskiemu, on pisze o bieżących wydarzeniach, budzacych emocje. O dawnej historii (nie ujmując talentu panu Nodze) nie problem pisać w sposób nie budzący kontrowersji. 
avatar
wanow
6.05.2012
Zgłoś do moderacji
0
0
Odpowiedz
Ciekawy i madry artykuł fajnie się to czyta,choć czasy były takie jakie były. 
avatar
ulla
29.04.2012
Zgłoś do moderacji
0
0
Odpowiedz
Historia da się lubić, także ta żużlowa... 
Zgłoś nielegalne treści

Cenimy Twoją prywatność

Kliknij "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU", aby wyrazić zgodę na korzystanie w Internecie z technologii automatycznego gromadzenia i wykorzystywania danych oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Wirtualną Polskę, Zaufanych Partnerów IAB (876 partnerów) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów (403 partnerów) a także udostępnienie przez nas ww. Zaufanym Partnerom przypisanych Ci identyfikatorów w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej. Możesz również podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody Wirtualna Polska, Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy będą przetwarzać Twoje dane osobowe zbierane w Internecie (m.in. na serwisach partnerów e-commerce), w tym za pośrednictwem formularzy, takie jak: adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń i identyfikatory plików cookies oraz inne przypisane Ci identyfikatory i informacje o Twojej aktywności w Internecie. Dane te będą przetwarzane w celu: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostępu do nich, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru reklam, tworzenia profili związanych z personalizacją reklam, wykorzystania profili do wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profili z myślą o personalizacji treści, wykorzystywania profili w doborze spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, poznawaniu odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł, opracowywania i ulepszania usług, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru treści.


W ramach funkcji i funkcji specjalnych Wirtualna Polska może podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Cele przetwarzania Twoich danych przez Zaufanych Partnerów IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów są następujące:

  1. Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
  2. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam
  3. Tworzenie profili w celu spersonalizowanych reklam
  4. Wykorzystanie profili do wyboru spersonalizowanych reklam
  5. Tworzenie profili w celu personalizacji treści
  6. Wykorzystywanie profili w celu doboru spersonalizowanych treści
  7. Pomiar efektywności reklam
  8. Pomiar efektywności treści
  9. Rozumienie odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł
  10. Rozwój i ulepszanie usług
  11. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru treści
  12. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów
  13. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści
  14. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich

W ramach funkcji i funkcji specjalnych nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy mogą podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Dla podjęcia powyższych działań nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy również potrzebują Twojej zgody, którą możesz udzielić poprzez kliknięcie w przycisk "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Cele przetwarzania Twoich danych bez konieczności uzyskania Twojej zgody w oparciu o uzasadniony interes Wirtualnej Polski, Zaufanych Partnerów IAB oraz możliwość sprzeciwienia się takiemu przetwarzaniu znajdziesz w ustawieniach zaawansowanych.


Cele, cele specjalne, funkcje i funkcje specjalne przetwarzania szczegółowo opisujemy w ustawieniach zaawansowanych.


Serwisy partnerów e-commerce, z których możemy przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody znajdziesz tutaj.


Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać wywołując ponownie okno z ustawieniami poprzez kliknięcie w link "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu.


Pamiętaj, że udzielając zgody Twoje dane będą mogły być przekazywane do naszych Zaufanych Partnerów z państw trzecich tj. z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.


Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, ograniczenia, przeniesienia przetwarzania danych, złożenia sprzeciwu, złożenia skargi do organu nadzorczego na zasadach określonych w polityce prywatności.


Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W celu zmiany ustawień prywatności możesz kliknąć w link Ustawienia zaawansowane lub "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu w ramach których będziesz mógł udzielić, odwołać zgodę lub w inny sposób zarządzać swoimi wyborami. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.