Raport SportoweFakty.pl: Trenerzy w T-ME - 6 mistrzów, jeden weteran. Najlepsi Rumak, Urban i Wdowczyk

14 z 16 zespołów najwyższej klasy rozgrywkowej prowadzą Polacy, a w dwóch pozostałych Czech Stanislav Levy (Śląsk Wrocław) i Jose Rojo Martin - Pacheta (Korona Kielce). Warto jednak zaznaczyć, że bezpośrednio z zagranicy do pracy w ekstraklasie trafili Jan Urban i Franciszek Smuda, którzy przygotowanie do zawodu odbierali odpowiednio w Hiszpanii i Niemczech.

Najdłuższy staż ma w tym momencie Adam Nawałka, który pracuje w Górniku Zabrze od grudnia 2009 roku. Pół roku krócej w Piaście Gliwice jest Marcin Brosz. Pięciu trenerów dopiero w bieżącym sezonie rozpoczęło pracę w aktualnym klubie: Smuda w Wiśle, Piotr Stokowiec w Jagiellonii Białystok, Michał Probierz w Lechii Gdańsk, Pacheta w Koronie Kielce i Adam Buczek w Zagłębiu Lubin.

"Nie trzeba być dobrym piłkarzem, żeby być dobrym trenerem" - to powiedzenie zna każdy. "Piłkarz z reguły zna się na piłce tak jak murarz na architekturze" - to już mniej popularne, ale nie raz znalazło odzwierciedlenie w rzeczywistości. Tymczasem 4 z 14 Polaków trenujących kluby T-Mobile Ekstraklasy to byli reprezentanci Polski: Urban, Dariusz Wdowczyk, Adam Nawałka i Ryszard Tarasiewicz. To też w komplecie uczestnicy mistrzostw świata. Levy to z kolei reprezentant Czech.

Sześciu kolejnych - plus Pacheta - ma za sobą piłkarską przeszłość na najwyższym szczeblu i tylko Mariusz Rumak, Wojciech Stawowy, Radosław Mroczkowski i Buczek nie liznęli ekstraklasy jako piłkarze.

Różnie zaczynali też swoją karierę trenerską. Sześciu zanim rozpoczęło pracę z seniorami na różnych szczeblach, pierwsze kroki stawiało w szkoleniu młodzieży. Kolejnych siedmiu zaczynało kariery szkoleniowe od razu po przejściu na piłkarską emeryturę w klubach, w których kończyli grę w piłkę.

Dwóch szkoleniowców wsiadło na "karuzelę" mocno przypadkowo i kręcą się na niej, choć nie osiągnęli jeszcze ŻADNEGO nawet sukcesiku od początku pracy trenerskiej.

Najmłodszym trenerem w ekstraklasie jest Buczek - 35 lat. Najstarszym z kolei Smuda - 65.  Z aktualnie pracujących w najmłodszym wieku do ekstraklasy trafił Michniewicz - 33. Najpóźniej natomiast - oprócz obcokrajowców - Tarasiewicz, bo w wieku 46 lat.

Zobacz dalej, jakimi sukcesami mogą pochwalić się trenerzy pracujący aktualnie w T-ME, kto ma na sumieniu spadek, a kto sam sobie wywalczył miejsce w ekstraklasie.

Osobne miejsce należy poświęcić jednak najpierw Franciszkowi Smudzie. 65-latek to prawdziwy weteran ławki trenerskiej. Jego droga szkoleniowca trwa już 30 lat, a 30 października będzie obchodził 20-lecie pracy trenerskiej w polskiej ekstraklasie! Jest jedynym, który pracował w ekstraklasie, gdy za zwycięstwo przyznawano nie 3, a dwa punkty (do sezonu 1995/1996).

"Franz" jest najbardziej utytułowanym trenerem spośród pracujących w tym momencie w T-ME. Jako jedyny ma na koncie trzy mistrzostwa Polski i nic z tego, że ostatnie zdobył jeszcze w minionym stuleciu - w 1999 roku z Wisłą Kraków. Od tego czasu jego jedynym sukcesem jest Puchar Polski z Lechem Poznań w 2009 roku. Fakt, że jego trofea są już mocno przykurzone nie zmienia tego, że ma ich najwięcej, bo dochodzi jeszcze Superpuchar Polski 1996.

Były selekcjoner reprezentacji Polski to też w tym momencie jedyny trener w ekstraklasie, który wprowadził polski zespół do fazy grupowej Ligi Mistrzów - w sezonie 1996/1997 zrobił to z Widzewem.

Karierę szkoleniową zaczynał w klubach niższych lig niemieckich. Później pracował też w raczkującej tureckiej Super Lig i już w XXI wieku w cypryjskiej ekstraklasie. W polskiej prowadził w sumie 8 klubów, ale w sumie podejmował w nich pracę 13-krotnie, bowiem wracał do Widzewa, Wisły i Zagłębia Lubin. Ostatnio po raz pierwszy w karierze poznał gorycz spadku, gdy w minionym sezonie nie utrzymał na zapleczu Bundesligi SSV Jahn Regensburg.

Jest jedynym byłym selekcjonerem biało-czerwonych, który pracuje aktualnie w T-ME.

Smuda to potrójny mistrz Polski, ale też jedyny trener, który po ten tytuł sięgał tylko w XX wieku. Wdowczyk ma na koncie dwa złote medale, a po jednym Nawałka, Michniewicz, Jacek Zieliński i Urban. Mistrzostwem Albanii w CV może pochwalić się z kolei Levy.

A co się dzieje z pozostałymi trenerami, którzy w XXI wieku sięgali po mistrzostwo Polski? Dragomir Okuka po tytule z Legią (2002) pracował z serbską "młodzieżówką", z Wisłą Kraków, Omonią Nikozja, Lokomotiwem Sofia, AO Kavala, a obecnie z chińskim Jiangsu Shuntian. W 2012 roku został trenerem roku w Chinach i Serbii.

Henryk Kasperczak po dwóch tytułach z Wisłą (2003, 2004) pracował z reprezentacją Senegalu, z Górnikiem Zabrze spadł z ekstraklasy i wrócił do Wisły, a jego ostatnim przystankiem był AO Kavala.

Werner Liczka po mistrzostwie z Białą Gwiazdą (2005) był krótko trenerem Groclinu Dyskobolii Grodzisk Wielkopolski, a później dyrektorem sportowym Banika Ostrawa. Maciej Skorża po odejściu z Reymonta 22 po dwóch mistrzostwach z Wisłą (2008, 2009) pracował w Legii Warszawa i saudyjskim Ettifaq FC.

Robert Maaskant po zwolnieniu z Wisły, z którą wygrał ligę w 2011 roku, pracował w FC Groningen, a od lipca trenuje Dinamo Mińsk. Wreszcie Orest Lenczyk, który po opuszczeniu Śląska Wrocław (tytuł za sezon 2011/2012) cieszy się zasłużoną emeryturą.

Mistrzowie Polski na ławkach trenerskich T-ME:

Franciszek Smuda: 1996, 1997 z Widzewem Łódź, 1999 z Wisłą Kraków Dariusz Wdowczyk: 2000 z Polonią Warszawa, 2006 z Legią Warszawa Czesław Michniewicz: 2007 z Zagłębiem Lubin Jacek Zieliński: 2010 z Lechem Poznań Jan Urban: 2013 z Legią Warszawa Adam Nawałka: 2001 z Wisłą Kraków

Trzech trenerów własnoręcznie wydłubało sobie drogę na piłkarski szczyt, jakim przecież w polskich realiach jest praca w najwyższej klasie rozgrywkowej. Do ekstraklasy poprzez awans do niej ze swoim zespołem dostali się Jacek Zieliński, Wojciech Stawowy oraz Ryszard Tarasiewicz.

Zieliński zrobił to 2003 roku z Górnikiem Łęczna, Stawowy rok później z Cracovią, a Tarasiewicz w 2008 roku ze Śląskiem Wrocław. Oprócz nich awansem do ekstraklasy mogą pochwalić się też Adam Nawałka i Marcin Brosz.

Rekordzistą pod względem promocji do ekstraklasy jest w ogóle Tarasiewicz, który poza Śląskiem awansował do e-klasy też z Pogonią Szczecin (2012) i Zawiszą Bydgoszcz (2013). Stawowy natomiast wywalczył dwa awanse (2004 i 2013) na najwyższy poziom i oba z Cracovią. Co ciekawe, jest drugim w historii Pasów trenerem, który tego dokonał. Ogółem z klubem z Kałuży 1 do wyższej ligi awansował trzykrotnie, bo jeszcze w 2003 roku wyciągnął go z III ligi na zaplecze ekstraklasy.

Trzy awanse na koncie ma też Brosz, który oprócz prowadzenia Piasta do ekstraklasy, wprowadził też Polonię Bytom do ówczesnej II ligi (2005) i Koszarawę Żywiec do ówczesnej III ligi (2007). Zieliński również trzykrotnie wprowadzał swoje drużyny poziom wyżej: oprócz Górnika Łęczna też Alit Ożarów do III ligi (1995) i Siarkę Tarnobrzeg do II ligi (1999).

Smak awansu do wyższej ligi zna też Dariusz Wdowczyk, który w sezonie 2003/2004 awansował z Koroną Kielce do II ligi (dzisiejszej I), ale jak wiadomo - działo się to przy pomocy korupcji, za co 51-letni szkoleniowiec został ukarany przez sąd i PZPN.

20-letni staż Franciszka Smudy sprawił, że innych trenerów wyprzedza w doświadczeniu o kilka długości. "Franz" to też rekordzista pod względem liczby zatrudnień w ekstraklasie (13), ale pracował w sumie w 8 klubach. To tylko o jeden więcej niż Czesław Michniewicz, Michał Probierz i Jacek Zieliński, którzy trenowali 7 różnych drużyn.

Najlepszą średnią punktową ma Mariusz Rumak - 2 "oczka" na mecz. Tuż za nim są Dariusz Wdowczyk i Jan Urban - po 1,91 pkt / spotkanie. Wdowczykowi średnią popsuł epizod w Wiśle Płock w sezonie 2000/2001, gdy w 7 meczach pod jego wodzą Nafciarze zdobyli tylko 6 "oczek". Urbanowi z kolei zaniża ją przygoda z Polonią Bytom: 7 punktów w 5 meczach. Jednak nawet po wyłączeniu im tych fragmentów karier, ich średnia jest słabsza od tej rumakowej.

Najsłabszą średnią wykręcił Ryszard Tarasiewicz (1,17). "Taraś" może zwalić to na rozpaczliwą próbę ratowania Łódzkiego Klubu Sportowego w sezonie 2011/2012, kiedy w 4 meczach z nim na ławce ŁKS zdobył tylko jeden punkt, ale w tym samym sezonie łodzian prowadził też Michał Probierz i w 7 spotkaniach sięgnął po 13 punktów.

Średnia wieku trenerów w T-ME: 47,19 Średnia wieku debiutu trenera w T-ME: 39,5.

Bilans trenerów drużyn T-Mobile Ekstraklasy w polskiej ekstraklasie: (stan na 12.09.2013)

Polscy trenerzy T-Mobile Ekstraklasy w pigułce:

Jan Urban (Legia Warszawa) początek: praca z młodzieżą klubów ogółem: 5 w polskiej ekstraklasie: Legia Warszawa (2007-2010), Polonia Bytom (2010), Zagłębie Lubin (2011) i Legia Warszawa (2012-????).

Sukcesy: Mistrzostwo Polski: 2013 z Legią Warszawa Puchar Polski: 2008 z Legią Warszawa Superpuchar Polski: 2008 z Legią Warszawa Mistrzostwo Hiszpanii U-19: z Osasuną Pampeluna

w jaki sposób trafił do ekstraklasy: zatrudniony przez klub z zewnątrz (powrót z zagranicy) jako piłkarz: reprezentant Polski

Udział w spadku: 2010/2011 - prowadził Polonię Bytom w 5 meczach zakończonego spadkiem z ekstraklasy sezonu (dorobek: 7 punktów).

Adam Nawałka (Górnik Zabrze) początek: niższe ligi polskie, koordynator ds. szkolenia młodzieży w Wiśle Kraków klubów ogółem: 7 w polskiej ekstraklasie: Wisła Kraków (2000), Wisła Kraków (2001), Zagłębie Lubin (2002), Wisła Kraków (2006-2007), Górnik Zabrze (2009-????).

Sukcesy: Mistrzostwo Polski: 2001 z Wisłą Kraków Puchar Ligi Polskiej: 2001 z Wisłą Kraków Awans do ekstraklasy: 2010 z Górnikiem Zabrze

Udział w spadku: 2002/2003 - prowadził Zagłębie Lubin w pierwszych 9 kolejkach zakończonego spadkiem z ekstraklasy sezonu (dorobek: 7 punktów)

w jaki sposób trafił do ekstraklasy: był w klubie i przejął tymczasowo zespół jako piłkarz: reprezentant Polski

Michał Probierz (Lechia Gdańsk) początek: praca z młodzieżą klubów ogółem: 8 w polskiej ekstraklasie: Widzew Łódź (2006-2007), Polonia Bytom (2007/2008), Jagiellonia Białystok (2008-2011), Łódzki Klub Sportowy (2011), Wisła Kraków (2012), GKS Bełchatów (2012), Lechia Gdańsk (2013-????).

Sukcesy: Puchar Polski: 2010 z Jagiellonią Białystok Superpuchar Polski: 2010 z Jagiellonią Białystok

Spadek: 2005/2006 z Polonią Bytom z ówczesnej II ligi (zajął 15., spadkowe miejsce w II lidze, ale przez fuzję Lecha Poznań i Amiki Wronki 15. miejsce dało prawo gry w barażu o utrzymanie, które Polonia wygrała)

Udział w spadku: 2011/2012 - prowadził Łódzki Klub Sportowy w 7 meczach zakończonego spadkiem sezonu (dorobek: 13 punktów). 2012/2013 - prowadził GKS Bełchatów w 5 meczach zakończonego spadkiem sezonu (dorobek: 2 punkty)

w jaki sposób trafił do ekstraklasy: z zewnątrz jako piłkarz: zawodnik ekstraklasy

Franciszek Smuda (Wisła Kraków) początek: kluby niższych lig niemieckich klubów ogółem: 16 w polskiej ekstraklasie: Stal Mielec (1993-1995), Widzew Łódź (1995-1998), Wisła Kraków (1998-1999), Legia Warszawa (1999-2001), Wisła Kraków (2001-2002), Widzew Łódź (2000), Widzew Łódź (2003), Widzew Łódź (2004), Odra Wodzisław Śląski (2004-2005), Zagłębie Lubin (2005-2006), Lech Poznań (2006-2009), Zagłębie Lubin (2009), Wisła Kraków (2013-????).

Sukcesy: Mistrzostwo Polski: 1996, 1997 z Widzewem Łódź, 1999 z Wisłą Kraków Puchar Polski: 2009 z Lechem Poznań Superpuchar Polski: 1996 z Widzewem Łódź Awans do fazy grupowej Ligi Mistrzów: 1997 z Widzewem Łódź

Spadek: 2003/2004: z ekstraklasy z Widzewem Łódź 2012/2013: z niemieckiej II ligi z SSV Jahn Regensburg

w jaki sposób trafił do ekstraklasy: z zewnątrz (powrót z zagranicy) jako piłkarz: zawodnik ekstraklasy

Mariusz Rumak (Lech Poznań) początek: praca z młodzieżą klubów ogółem: 2 w polskiej ekstraklasie: Lech Poznań (2012-????).

Sukcesy: Mistrzostwo Polski U-17: 2009 z Lechem Poznań

w jaki sposób trafił do ekstraklasy: z klubu (został następcą trenera, u którego był asystentem) jako piłkarz: zawodnik niższych lig

Dariusz Wdowczyk (Pogoń Szczecin) początek: grający asystent klubów ogółem: 6 w polskiej ekstraklasie: Polonia Warszawa (1998-2000), Orlen Płock (2000-2001), Widzew Łódź (2001-2002), Legia Warszawa (2005-2007), Pogoń Szczecin (2013).

Sukcesy: Mistrzostwo Polski: 2000 z Polonią Warszawa, 2006 z Legią Warszawa Puchar Ligi Polskiej: 2000 Superpuchar Polski: 2000 Awans do II ligi (drugi szczebel rozgrywek): 2004 z Koroną Kielce (awansowi towarzyszyło korumpowanie sędziów i drużyny rywali)

Udział w spadku: 2000/2001 - prowadził Wisłę Płock w 7 meczach zakończonego spadkiem z ekstraklasy sezonu (dorobek: 6 punktów)

w jaki sposób trafił do ekstraklasy: z klubu (następca trenera, u którego był asystentem) jako piłkarz: reprezentant Polski

Marcin Brosz (Piast Gliwice) początek: koniec kariery i przeskok na pracę z seniorami klubów ogółem: 5 w polskiej ekstraklasie: Odra Wodzisław Śląski (2009-2010), Piast Gliwice (2010-????).

Sukcesy: Awans do ekstraklasy: 2012 z Piastem Gliwice Awans do II ligi (dzisiejszej I): 2005 z Polonią Bytom Awans do III ligi (dzisiejszej II): 2007 z Koszarawą Żywiec

Spadek: 2009/2010 z Odrą Wodzisław Śląski 2005/2006 - prowadził Polonię Bytom w pierwszych 10 meczach zakończonego przez klub na miejscu spadkowym z II ligi sezonu (dorobek: 5 punktów)

w jaki sposób trafił do ekstraklasy: z zewnątrz jako piłkarz: zawodnik ekstraklasy

Piotr Stokowiec (Jagiellonia Białystok) początek: grający trener w niższych ligach klubów ogółem: 3. w polskiej ekstraklasie: Polonia Warszawa (2011), Polonia Warszawa (2012-2013), Jagiellonia Białystok (2013-????).

bez sukcesów

w jaki sposób trafił do ekstraklasy: z klubu (następca trenera, którego był asystentem) jako piłkarz: zawodnik ekstraklasy

Wojciech Stawowy (Cracovia) początek: praca z młodzieżą klubów ogółem: 5. w polskiej ekstraklasie: Cracovia (2004-2006), Arka Gdynia (2006-2007), Cracovia (2013-????).

Sukcesy: Mistrzostwo Polski U-19: 1996, 1997 z Wisłą Kraków Awans do ekstraklasy: 2004, 2013 z Cracovią Awans do II ligi (dzisiejsza I): 2003 z Cracovią

w jaki sposób trafił do ekstraklasy: awans jako piłkarz: zawodnik niższych lig

Radosław Mroczkowski (Widzew Łódź) początek: praca z młodzieżą, przy reprezentacjach juniorskich i młodzieżowych klubów ogółem: 2. w polskiej ekstraklasie: Widzew Łódź (2011-????).

bez sukcesów w jaki sposób w ekstraklasie: z klubu (przejął pierwszy zespół po tym, jak opiekował się drużyną Młodej Ekstraklasy) jako piłkarz: zawodnik niższych lig

Jacek Zieliński (Ruch Chorzów) początek: koniec kariery i przeskok do pracy z seniorami w niższych ligach klubów ogółem: 12. w polskiej ekstraklasie: Górnik Łęczna (2003-2004), Odra Wodzisław Śląski (2006-2007), Dyskobolia Grodzisk Wielkopolski (2007-2008), Polonia Warszawa (2008-2009), Lech Poznań (2009-2010), Polonia Warszawa (2011-2012), Ruch Chorzów (2012-????).

Sukcesy: Mistrzostwo Polski: 2010 z Lechem Poznań Superpuchar Polski: 2009 z Lechem Poznań Puchar Ekstraklasy: 2008 z Groclinem Dyskobolią Grodzisk Wielkopolski Awans do ekstraklasy: 2003 z Górnikiem Łęczna Awans do II ligi (dzisiejszej I): 1999 z Siarką Tarnobrzeg Awans do III ligi (dzisiejszej II): 1995 z Alitem Ożarów

w jaki sposób trafił do ekstraklasy: awans jako piłkarz: zawodnik ekstraklasy

Czesław Michniewicz (Podbeskidzie Bielsko-Biała) początek: grający asystent, trener bramkarzy i trener seniorów klubów ogółem: 8. w polskiej ekstraklasie: Lech Poznań (2003-2006), Zagłębie Lubin (2006-2007), Arka Gdynia (2008-2009), Widzew Łódź (2010-2011), Jagiellonia Białystok (2011), Polonia Warszawa (2012), Podbeskidzie Bielsko-Biała (2013-????).

Sukcesy: Mistrzostwo Polski: 2007 z Zagłębiem Lubin Puchar Polski: 2004 z Lechem Poznań Superpuchar Polski: 2004 z Lechem Poznań, 2007 z Zagłębiem Lubin

w jaki sposób trafił do ekstraklasy: z zewnątrz jako piłkarz: zawodnik ekstraklasy

Adam Buczek (Zagłębie Lubin) początek: praca z młodzieżą klubów ogółem: 2. w polskiej ekstraklasie: Zagłębie Lubin (2013-????)

Sukcesy: Mistrzostwo Młodej Ekstraklasy: 2010, 2011 z Zagłębiem Lubin Mistrzostwo Polski U-19: 2009 z Zagłębiem Lubin.

w jaki sposób w ekstraklasie: z klubu (następca trenera, którego był asystentem) jako piłkarz: zawodnik niższych lig

Ryszard Tarasiewicz (Zawisza Bydgoszcz) początek: klubów ogółem: 5. w polskiej ekstraklasie: Śląsk Wrocław (2008-2010), Łódzki Klub Sportowy (2011-2012), Zawisza Bydgoszcz (2013-????).

Sukcesy: Puchar Ekstraklasy: 2009 ze Śląskiem Wrocław Awans do ekstraklasy: 2008 ze Śląskiem Wrocław, 2012 z Pogonią Szczecin, 2013 z Zawiszą Bydgoszcz Awans do II ligi (dzisiejszej I): 2005 ze Śląskiem Wrocław

Udział w spadku: 2011/2012 - prowadził Łódzki Klub Sportowy w 4 meczach zakończonego spadkiem z ekstraklasy sezonu (dorobek: 1 punkt)

w jaki sposób trafił do ekstraklasy: awans jako piłkarz: reprezentant Polski.