Kamień milowy w skokach narciarskich. 30 lat od rewolucji Jana Bokloeva

Marcin Górczyński 23 Grudnia 2018, 14:19

Getty Images / Clive Mason / Skoki narciarskie

• Engelberg jak papierek lakmusowy. Dobry prognostyk przed Turniejem Czterech Skoczni

Ze średniaka stał się czołowym zawodnikiem świata, zdobył Puchar Świata w sezonie 1988/89. Przemknął przez skocznie jak meteor, jego kariera szybko zgasła, ale zostawił w spadku rewolucyjną zmianę.

Eureka

Przełomowego odkrycia dokonał przypadkiem. Trzy lata wcześniej, podczas treningu w Falun, koślawo wyszedł z progu, dostał mocny podmuch i nie utrzymał nart równolegle. Walka o przetrwanie przerodziła się w niebywale długi lot. Poczuł się jak poduszka powietrzna, wręcz płynął. Na skoczni o punkcie konstrukcyjnym K70 wylądował około 20 metrów więcej.

- Postanowiłem, że wykonam dziesięć kolejnych prób w ten sposób. Jeśli upadnę, przestanę - tłumaczył w wywiadzie dla blick.ch. Za każdym razem bezpiecznie lądował, a to o tyle istotne w tej historii, że Bokloev mocno pogruchotał się po jednym ze skoków "klasykiem". Spadał ze znacznie niższej wysokości i przekonywał, że jego idea ograniczy liczbę poważnych wypadków.

Styl nie był jego autorskim pomysłem, takie próby w latach 70. podejmował Polak Mirosław Graf, ale nieustępliwy Szwed konsekwentnie trzymał się swojego wyboru. Odkąd w 1986 r. zadebiutował w Pucharze Świata, skakał tylko z rozstawionymi nartami.

Łabędź z brzydkiego kaczątka

Żaba, nietoperz, wrona. Styl hemoroidowy. To tylko niektóre z epitetów pod adresem Szweda. Porównywano go do nieporadnego Brytyjczyka, Eddiego Edwardsa. Szef sędziów FIS Torbjoren Yggeseth - pod groźbą utraty pracy - zakazał przyznawania ocen powyżej 12-13 punktów. Arbitrzy podchodzili do Szweda i mówili: - Przepraszam, więcej nie mogę. Bokloev przeskakiwał wtedy rywali o przynajmniej kilka metrów, a zajmował dalekie miejsca, okazjonalnie zbliżał się do dziesiątki.

Przełom nastąpił w 1988 roku. Dwa razy stanął na podium w Lahti, sędziowie zaczęli patrzeć na niego przychylniej, choć nadal tracił mnóstwo oczek w notach. Kilka miesięcy później zadomowił się w czołówce, wygrał cztery konkursy. Na koniec sezonu wzniósł Kryształową Kulę, wyprzedził największych w historii dyscypliny.

Ryzykant

Do przełomu mogło w ogóle nie dojść, bo lekarze zastanawiali się, czy powinni dopuścić nastolatka do treningów.

Jako 11-latek przebył pierwszy atak padaczki. Rokrocznie około 40 razy dochodziło do napadów. - Myślałem, że zabronią mi uprawiać sport. Na szczęście powiedzieli, że nie muszę się obawiać - wyjaśnił.

Boekloev miał olbrzymie szczęście, bo choroba była na tyle kontrolowana, że atak nie dopadł go w trakcie zawodów. Przed i po konkursach dolegliwości wracały. - Raz do napadu doszło w Szwajcarii. Nagle ocknąłem się na ziemi - opowiadał.

Naśladowcy

Federacja narciarska i jego konkurenci stopniowo przekonywali się do stylu. W 1992 roku najlepsi na świecie skakała już "po nowemu". Większość skoczni musiała zostać zmodernizowana, bo nie było przystosowana do innowacji.

Okazało się, że siła Szweda tkwiła głównie w elemencie zaskoczenia. Gdy inni powielili jego koncepcję, zaczęli go wyprzedzać. Z czasem reformator w ogóle przestał się liczyć. Podczas igrzysk w 1992 roku w Albertville był dopiero 47., nie zdobył żadnego medalu wielkiej imprezy. Na początku 1993 roku dał sobie spokój ze sportem, nie wrócił do formy po poważnym złamaniu obu nóg.

- Po kontuzji nie potrafiłem przyjąć prawidłowej pozycji, walczyłem z rotacją w powietrzu. Po prostu doszedłem do swojego sufitu - tłumaczył. Po karierze pracował w przedszkolu, przez 10 lat mieszkał w Luksemburgu, potem w Brukseli, razem z żoną, będącą politykiem. Bokloev nie ma już wielkiego związku ze sportem, promuje tylko jeden z klubów w Szwecji. - Mój czas już się skończył - przyznaje. Na zawsze jednak zapisał się w historii. Dzięki niemu doszło do rozwoju skoków, a same próby stały się znacznie bezpieczniejsze.

Kibicuj polskim skoczkom w Pilocie WP (link sponsorowany)