Stary człowiek i Irena - przewodnik po US Open

Stadion im. Arthura Ashe'a, park Flushing Meadows, Nowy Jork (foto DOMBROWSKI/syweryk-newyorkstreets.blogspot.com)

Przed mającym rozpocząć się w poniedziałek turniejem tradycyjnie zamykającym sezon wielkoszlemowy zapraszamy do naszego niezbędnika z podstawowymi informacjami o nieco odmiennym regulaminie, precedensach, rekordach i pieniądzach.

EDYCJA NR 131

W tym roku rozegrano 125. edycję Wimbledonu, który jest niepodważalnie najstarszym turniejem tenisowym świata. Ale przecież mistrzostwa USA w tym roku odbędą się po raz 131. O co chodzi? Turniej jest jedynym w ramach Wielkiego Szlema, toczonym rokrocznie nieprzerwanie od swojego powstania, w 1881 roku w Newport, na Rhode Island. Grano mimo obu wojen światowych i innych niespokojnych okresów w dziejach ludzkości XX w.

CZYTAJ: Radwańskie "wściekłe", że trafiły na siebie w I rundzie

NAJWIĘKSZY STADION ŚWIATA

Główną areną turnieju jest stadion im. Arthura Ashe'a, pierwszego Afroamerykanina, który zrobił wielką karierę w tej dyscyplinie sportu. - Kocham tę atmosferę. Grać na korcie centralnym, gdy obserwuje cię 23 tys. ludzi, szczególnie w sesji wieczornej, to niesamowite uczucie - zachwycała się nowojorskimi warunkami Karolina Woźniacka, liderka rankingu, finalistka z 2009 roku. Dzięki Dunce, córce polskich emigrantów, właśnie przed dwoma laty na stadionie Ashe'a, największej arenie tenisowej świata, usłyszeliśmy rodzimy język.

UWAGA, SPECYFIKA US OPEN

Międzynarodowe mistrzostwa Stanów Zjednoczonych są jedynym turniejem wielkoszlemowym, w którym przepis o tie breaku istnieje także w decydującym secie (trzeci dla kobiet, piąty dla mężczyzn). To najbardziej bodaj charakterystyczna kwestia wyróżniająca US Open wśród najważniejszych imprez tenisowych. W tym wszystkim oczywiście swój udział miała telewizja, która w marzeniach chciałaby regulować pełne transmisje co do minuty. Widowisko musi mieć swoją dramaturgię, dlatego też w 2006 roku w US Open zaczęto używać systemu sprawdzania śladu piłki, tzw. "sokolego oka".

FAWORYCI: "kanibal" Đoko i Williamsówna

Podobnie jak wszystkie turnieje US Open Series, nowojorski Szlem jest rozgrywany, od 1978 roku, na twardej nawierzchni typu Deco Turf (Australian Open, także na korcie twardym, stosuje nawierzchnię typu Plexicushion). Od zarania amerykańskich mistrzostw aż do 1974 roku rywalizowano na trawie, a potem krótko na korcie ziemnym. Jimmy Connors jako jedyny wygrał US Open na trzech nawierzchniach, podczas gdy Chris Evert zdobyła tytuły na dwóch.

REKORDY

Bezkonkurencyjny w pierwszych siedmiu edycjach (1881-87) turnieju o mistrzostwo Stanów Zjednoczonych był Dick Sears, jednak w XIX w. triumfator otrzymywał prawo walki o obronę tytułu w meczu ze zwycięzcą właściwego turnieju. Siedem tytułów zanotowali także Bill Larned i Bill Tilden, obaj w erze amatorskiej. Gdy bramy wielkoszlemowych turniejów zostały otwarte dla zawodowców, królami Nowego Jorku zostawali po pięć razy Jimmy Connors, Pete Sampras, a ostatnio Roger Federer, który jako jedyny po 1967 roku wygrał w pięciu kolejnych latach (2004-2008).

ZOBACZ: Poznaj historię polskiego tenisa

W związku z tym ostatnim do Federera należy także zdecydowany rekord zwycięstw z rzędu: Szwajcar był niepokonany w 40 meczach, będąc zatrzymanym dopiero w finale w 2009 roku.

Osiem edycji turnieju zapisała na swoje konto Molla Mallory, najpierw Norweżka, potem obywatelka USA, święcąca triumfy w drugiej i trzeciej dekadzie XX w. W Erze Otwartej palma pierwszeństwa należy się Chris Evert, która w latach 1975-82 wygrała sześć z ośmiu turniejów o międzynarodowe mistrzostwo Stanów Zjednoczonych.

Najmłodszy triumfator US Open to Pete Sampras: w 1990 roku miał 19 lat. Jako 16-letnia dziewczyna turniej wygrała Tracey Austin (1979).

Najdłuższy mecz turnieju zagrali Stefan Edberg i Michael Chang (6-7, 7-5, 7-6, 5-7, 6-4): Szwed potrzebował pięciu godzin i 24 minut, by w 1992 roku awansować do finału.

Najwięcej asów w jednym meczu - aż 49 - zaserwował Richard Krajicek. Jewgienij Kafielnikow w meczu z Holendrem w 1999 roku nie załamywał rąk, przetrwał bombardowanie i... wygrał!

Najszybszy serwis, jaki zapisano w US Open, to 237 km//h. Właścicielem mocnego ramienia jest Amerykanin Taylor Dent, którego wyczyn z ubiegłego roku plasuje go jednak dopiero... w trzeciej dziesiątce listy wszechczasów. Rekord wśród pań jest równocześnie rekordem oficjalnym w tej dyscyplinie sportu: Venus Williams w US Open 2007 posłała piłkę z prędkością 207,6 km/h.

IRENA

To pochodzące z Grecji imię nadano huraganowi, który zagraża wschodniemu wybrzeżu Stanów Zjednoczonych. Tenisiści, ludzie światowi, raczej nie panikują. Niepokój za to u organizotorów US Open: odwołano tradycyjne imprezy poprzedzające turniej - konferencje prasowe z faworytami i dzień dziecka. - Wychowałam się na Florydzie, więc jestem przyzwyczajona do takich warunków atmosferycznych - mówiła Maria Szarapowa. - Co możemy zrobić? Mieć nadzieję, że hotel został zbudowany na solidnej podstawie - nieco szydzerczo skomentował sytuację Roger Federer. - Moja żona przygotowuje się na armagedon - relacjonował Mardy Fish. - To taka tramontana - stwierdził Richard Gasquet, porównując huragan do chłodnego wiatru znanego Francuzom z południowo-wschodnich regionów.

CIEKAWOSTKI

- Jeśli piłka puszczona z wysokości 254 cm (100 cali) po odbiciu się od kortu nie podskoczy ok. 134 cm (53 cale), znaczy, że nie spełnia wymogów amerykańskiej federacji. Ilu takich piłek potrzeba, by zorganizować US Open? 70 tysięcy.

- Pierwszą edycją, w której użyto rozstawień (żeby najlepsi nie spotykali się ze sobą we wczesnej fazie), była ta w 1927 roku. Dekadę potem w turnieju zadebiutowała Jadwiga Jędrzejowska, która otrzymała w drabince numer 1 wśród tenisistek zagranicznych.

- Althea Gibson została w 1950 roku pierwszą Afroamerykanką, która wystąpiła, właśnie w mistrzostwach USA, w turnieju zaliczanym dziś do Wielkiego Szlema.

- Oprócz urywków meczów tenisowych w serwisie YouTube znaleźć można materiały z rejestracją przykładowo... bójki na trybunach. Tą, która miała miejsce podczas meczu Novaka Đokovicia z Philippem Petzschnerem w ubiegłym roku obejrzano grubo ponad dwa miliony razy, licząc tylko wejścia dwóch najpopularniejszych wersji.

- Kto wystąpił w US Open zarówno w rywalizacji mężczyzn, jak i kobiet? W 1960 w turnieju zadebiutował niejaki Richard Raskin, który w 1977 roku został dopuszczony do startu w innej kategorii płciowej: dotarł(a) do półfinału debla.

- Andy Roddick i Ernests Gulbis mają urodziny tego samego dnia - 30 sierpnia. Przed trzema laty obchodzili je niejako wspólnie i publicznie, ponieważ mecz, w którym walczyli o III rundę turnieju, zakończył się o godz. 1:34 w nocy.

- Najpóźniej zakończonym meczem turnieju był ten między Matsem Wilanderem i Mikaelem Pernforsem (1993) - Szwedzi bili się o III rundę do godz. 2:26. Nagroda nocnego marka wśród kobiet należy się Sam Stosur i Jelenie Dementiewej: ich pojedynek w ubiegłym roku zakończył się tylko minutę później niż wspomniany wyżej mecz Roddick-Gulbis.

- Jeszcze chwilę o urodzinach. Jimmy Connors miał 39., kiedy w IV rundzie US Open 1991 mierzył się z Aaronem Kricksteinem. Nie dość, że hasający i cieszący się jak nastolatek weteran wygrał (uciekł od 2:5 w piątym secie), to doszedł potem do półfinału. Mija 20 lat od wielkiego sukcesu "starego" człowieka, który nie ma dziś wątpliwości: - To było najlepsze 11 dni mojej kariery. Nikt nie zdawał sobie sprawy, co przeszedłem, by wrócić na kort. Byłem wtedy niedługo po rekonstrukcji nadgarstka - mówi Connors, ośmiokrotny mistrz wielkoszlemowy.

PULA NAGRÓD

Uczestnicy międzynarodowych mistrzostw Stanów Zjednoczonych podzielą między siebie 23,7 mln dolarów, ponad milion więcej niż rok temu. Dodatkowo trzech najlepszych tenisistów i trzy najlepsze tenisistki (w tym Agnieszka Radwańska) w klasyfikacji US Open Series (poprzedzające ostatnią lewę Wielkiego Szlema turnieje na amerykańskich kortach twardych) dostaną bonus, w zależności od wyniku w Nowym Jorku - Mardy Fish i Serena Williams mogą zgarnąć "na boku" aż milion dolarów. Taka atrakcyjna procedura została już dwukrotnie zastosowana: w 2005 roku bank rozbiła Kim Clijters (w sumie zainkasowała 2,2 mln dol.), a dwa lata potem Roger Federer (2,4 mln dol. - największa nagroda za turniejowe zwycięstwo w historii tenisa). Pierwsze mistrzostwa USA otwarte dla wszystkich zawodników, w 1968 roku, miały pulę nagród 100 tys. dol.

KALENDARZ

Sesja dzienna rozpoczyna się o godz. 11 czasu miejscowego (17 w Polsce), natomiast wieczorna o godz. 19 (1 naszego czasu). Finał kobiet zaplanowano na godz. 19 (1 naszego czasu), natomiast finał mężczyzn dzień potem na godz. 12 (18 naszego czasu).