W tym artykule dowiesz się o:
Styl gry
Piłkarz totalny. Genialna technika, przegląd pola, szybkość i drybling - to tylko niepełny wachlarz umiejętności Johana Cruyffa. Był nie do zatrzymania przez rywali, ale miał też wady. Wybuchowy charakter i częste kłótnie z sędziami. Był także przywódcą - zarówno na boisku, jak i poza nim. Nic dziwnego, że niemal w każdym klubie był kapitanem.
- To szalenie inteligentny piłkarz. Mózg piłki nożnej. Miał niesamowitą kontrolę piłki, pomysłowość, potrafił wykonać magiczne rzeczy z piłką - chwalił go Sir Bobby Charlton, były reprezentant Anglii i mistrz świata z 1966 roku.
Zwód Cruyffa
Tak zaczęto nazywać drybling, który po raz pierwszy wykonał podczas mistrzostw świata w 1974 roku. Słynny "zwód Cruyffa" polegał na zamarkowaniu zagrania piłki, a w rzeczywistości następował zwód o 180 stopni i szybkie przyśpieszenie.
Cruyff dysponował kapitalnym dryblingiem oraz szybkością, dzięki czemu bez problemu mijał pilnujących go rywali.
Zobacz wideo: Dariusz Szpakowski: Cruyff był kwintesencją tego, co najlepsze w futbolu
{"id":"","title":"","signature":""}
Źródło: TVP S.A.
Trudne dzieciństwo
Urodził się 25 kwietnia 1947 roku. Nie miał łatwego startu w życie. Gdy miał 12 lat jego ojciec zmarł na atak serca, rodzina popadła w biedę i matka zaczęła pracować jako sprzątaczka w Ajaksie. Tam poznała drugiego męża, również pracownika klubu.
Młody Johan, wychowany na ulicach Amsterdamu, w tym czasie już był zawodnikiem drużyny młodzieżowej Ajaksu. Później zaczął z nią święcić takie sukcesy, o jakich sam pewnie nie marzył. W pierwszym zespole Ajaksu Cruyff zadebiutował jako 17-latek, a rok później był już podstawowym zawodnikiem drużyny.
Życie prywatne
W 1968 roku Johan Cruyff poślubił Danny Coster, z którą miał trójkę dzieci. Jednym z nich był Jordi Cruyff - który również był piłkarzem. Do talentu ojca było mu jednak bardzo daleko i wobec dużego ciężaru spoczywającego na nim zdecydował się, żeby na koszulce widniało jego imię, a nie nazwisko.
Jordi grał wprawdzie w FC Barcelonie czy Manchesterze United, gdzie w 1999 roku sięgnął po potrójną koronę, ale jego wkład w sukces był tak naprawdę niewielki.
Johan Cruyff był niereligijny i często żartował z tego powodu. - W Hiszpanii wszyscy 22 piłkarze wykonują znak krzyża. Gdyby to działało, to mecz kończyłby się remisem - mówił.
Sukcesy jako piłkarz
Ten świetny technicznie, do tego niesamowicie skuteczny piłkarz jest uznawany za pioniera futbolu totalnego, który zmienił świat piłki. W swojej karierze zawodniczej święcił mnóstwo sukcesów.
Był liderem Ajaksu Amsterdam, z którym w latach 70. trzykrotnie zdobywał Puchar Europy. To także wielokrotny mistrz Holandii, zdobywca pucharu tego kraju. Wywalczył również Puchar Interkontynentalny oraz Superpuchar Europy.
W 1974 roku, wraz z reprezentacją Holandii, doszedł do finału mundialu w RFN, gdzie jego zespół przegrał z gospodarzami. W 1976 roku z Holandią zajął trzecie miejsce podczas mistrzostw Europy w piłce nożnej. Z FC Barceloną triumfował w rozgrywkach ligi hiszpańskiej, zdobył również Puchar Króla. Ponadto wywalczył również szereg prestiżowych nagród indywidualnych, w tym Złotą Piłkę.
Złota Piłka
Johan Cruyff został również uhonorowany jedną z najważniejszych nagród indywidualnych dla każdego piłkarza. W swojej karierze trzykrotnie zdobywał Złotą Piłkę "France Football" - trofeum, które jest przyznawane piłkarzowi, który zaprezentował się najlepiej w mijającym roku.
Cruyff sięgał po nią w 1971, 1973 i 1974 roku.
Sukcesy jako trener
Cruyff realizował się także jako trener. Na początku lat 90. przerwał hegemonię Realu Madryt, a w 1992 roku zdobył z FC Barceloną Puchar Mistrzów. Jest wychowawcą m.in. Pepa Guardioli, jednego z największych współczesnych trenerów. Hiszpan przyznawał, że jego praca jest w pewnym sensie kontynuacją tego, co wykonał Cruyff.
Jako trener Cruyff był wielokrotnym mistrzem Hiszpanii, zdobywcą Pucharu i Superpucharu tego kraju. Triumfował również w rozgrywkach europejskich. Świecił również sukcesy jako szkoleniowiec Ajaksu Amsterdam. Był wybierany trenerem roku na świecie.
Fundacja
Ideą fundacji było zakładanie "boisk Cruyffa", które były mniejsze od normalnego. Jego wymiary to 42x28 m pokryte sztuczną trawą. Musi się ono znajdować na osiedlu i spełniać szereg wymagań. Nie może być uciążliwe dla mieszkańców, musi być ogrodzone, a także być blisko szkół.
W sumie powstało ich już ponad 200 w 22 krajach na świecie - w tym w Polsce. Za swoją działalność Cruyff otrzymał w 2009 roku nagrodę od UEFA, gdy jego fundacja otworzyła setne boisko.
Choroba
Cruyff był nałogowym palaczem. Niektóre źródła mówią, że potrafił wypalić 80 papierosów dziennie. W 1991 roku przeszedł lekki zawał serca i to zmieniło jego podejście. Rzucił palenie papierosów, ale nie był szczęśliwy z tego powodu. Podczas meczów na ławce trenerskiej brał do ssania lizaka.
W październiku 2015 roku zdiagnozowano u niego raka płuc. Jeszcze w lutym tego roku informował, że wyniki są pozytywne i że wygrywa 2:0 do przerwy z rakiem. - Futbol dał mi wszystko, tytoń wszystko odebrał - mówił.
Niestety przegrał walkę z nowotworem.
Zastrzeżony numer
Johan Cruyff zmarł w czwartek w swoim domu w Barcelonie. Za miesiąc skończyłby 69 lat. Nie ma na świecie piłkarskiego kibica, który by nie znał tego zawodnika. Był legendarnym piłkarzem.
Od kilku lat żaden gracz Ajaksu Amsterdam nie może nosić koszulki z czternastką na plecach. Holenderski klub w ramach zasług Johana Cruyffa zastrzegł ten numer.
Ten nic nie kosztujący gest ma wielkie znaczenie. Podkreśla wdzięczność klubu dla zawodnika, który sławiąc jego herb i barwy zostawiał zdrowie na boisku.