Zapomniane turnieje: Indywidualny Puchar Europy (część 1)

W latach osiemdziesiątych zaczynano zdawać sobie sprawę, że speedway należy promować w różnych częściach globu. Pierwszą tego typu próbą była organizacja finału indywidualnych mistrzostw świata w Los Angeles w 1982 roku. Od tego czasu oprócz sztandarowych obiektów goszczących od lat najlepszych żużlowców świata wśród gospodarzy pojawiło się nawet Norden.

Jednak wszyscy zdawali sobie sprawę, że jedno Norden to za mało, że trzeba promować żużel w krajach, które nie miały szans okazać swej gościnności tysiącom kibiców.

Ówczesny prezydent Komisji Wyścigów Torowych FIM Franci Novak z Jugosławii wyszedł z inicjatywą organizacji Pucharu Mistrzów (Champions Cup), zwanego też Indywidualnym Pucharem Europy. Turnieje organizować miały miasta, które nie przeprowadzały wcześniej najważniejszych imprez.

Atrakcyjność imprezy miał podnosić fakt, że startowali w niej żużlowcy, którzy w poprzednim roku wywalczyli tytuł indywidualnego mistrza swego kraju. Jeśli z jakiejś przyczyny mistrz nie mógł startować w zawodach jego miejsce zajmował wicemistrz owego kraju.

Finał w Pardubicach

Gospodarzem pierwszego finału rozegranego 03.08.1986 roku stały się czechosłowackie Pardubice. Co ciekawe w finale wystartowało aż... czterech reprezentantów gospodarzy, mianowicie: Vandirek, Karnas, Kasper, Matousek.

W zawodach zwyciężył Erik Stenlund ze Szwecji. O drugą lokatę należało rozegrać wyścig barażowy w którym reprezentant ZSRR Wiktor Kuzniecow okazał się lepszy od Antonina Kaspera.

Słabo zaprezentował się Zenon Plech, który z zaledwie 6 punktami ulokował się na X miejscu. O pechu mówić może Anglik John Davis, który po upadku w czwartym starcie musiał wycofać się z zawodów i ostatecznie zajął miejsce oczko niżej od naszego reprezentanta.

Memoriał Johna Hoskinsa

Za twórcę żużla uważa się powszechnie Johna Hoskinsa. Zorganizował on 22.12.1923 roku w australijskim West Maitland zawody na torze do wyścigów kłusaków o długości 536 metrów, które zyskały ogromną popularność.

Po jego śmierci w 1987 roku postanowiono decyzją Międzynarodowej Federacji Motocyklowej FIM Puchar Mistrzów (IPE) przekształcić w Memoriał Johna Hoskinsa.

Drugiego dnia sierpnia tego roku do węgierskiej miejscowości Miskolc zjechało się szesnastu mistrzów lub żużlowców pełniących tę rolę. Bardzo ciekawe zawody zakończyły się triumfem reprezentanta gospodarzy Zoltana Adorjana, który po pierwszym nieudanym wyścigu (czwarta pozycja) odniósł cztery błyskotliwe zwycięstwa. Po rozegraniu XX wyścigów okazało się, że 12 punktów w zupełności wystarcza do wiktorii.

Co prawda 12 punktów zdobył także Włoch Armando Castagna, ale Adorjan posiadający cztery indywidualne zwycięstwa był także lepszy w bezpośrednim pojedynku. Z rozgrywania barażowej gonitwy zrezygnowano również w przypadku trzech żużlowców, którzy zgromadzili 11 punktów. Trzecia pozycja przypadła Anglikowi Evittsowi, któremu w odniesieniu zwycięstwa w całym turnieju przeszkodziło wykluczenie w trzeciej serii startów.

Zawodnik z biało - czerwoną flagą na piersi ponownie zaprezentował się nie najlepiej. Tym razem honoru naszego kraju bronił Wojciech Żabiałowicz, który zgromadził 7 punktów słabo spisując się szczególnie w drugiej części zawodów.

Niespodzianka

W poprzednich dwóch edycjach zawodnicy Austrii nie odgrywali znaczącej roli. W pierwszej edycji Siegfried Eder był XII, zaś w Miskolcu Heinrich Schaetzer zajął X miejsce. W związku z tym mało kto wierzył, że w Krsko, gdzie 14.08.1988 roku miał odbyć się finał trzeciej edycji IPE, zawodnik austriacki (de facto ponownie Schaetzer) może odegrać znaczącą rolę.

I faktycznie pierwsza seria zdawała się potwierdzać przypuszczenia. Schaetzer nie ukończył wyścigu z powodu wykluczenia. W drugiej serii minął linię mety jako drugi, co nie wzbudziło podejrzeń publiczności, że Schaetzer może jeszcze sporo namieszać. A jednak!

Austriak odniósł trzy kolejne zwycięstwa i nieoczekiwanie zajął w klasyfikacji miejsce tuż za podium. A na nim stanęli zawodnicy ze Szwecji, RFN i Węgier. Z najwyższego stopnia "pudła" na rywali spoglądał Per Jonsson, zaś niewiele niżej po wygranej gonitwie dodatkowej nad Adorjanem stanął Gerd Riss specjalizujący się w wyścigach na torach długich i trawiastych.

Jeśli chodzi o polski akcent to bardzo dobrze rywalizację rozpoczął Zenon Kasprzak zwyciężając swoje dwa pierwsze wyścigi, ale potem było już nieco gorzej i 6 punktów w połączeniu z trzema jedynkami wystarczyło do zajęcia VII miejsca, co póki co było najlepszym występem polskiego żużlowca w IPE.

Nowozelandzki wicemistrz

Na miejsce trzeciego memoriału Johna Hoskinsa wybrano austriackie Natschbach - Loiperbach. Wszyscy mając na uwadze doskonały występ Schaetzera, niecały rok temu, upatrywali w nim cichego faworyta. Niestety najlepszy austriacki żużlowiec zawiódł swoich fanów przyjeżdżając do mety kolejno na trzecim i czwartym miejscu, zaś w trzeciej serii startów notując upadek po którym wycofał się z zawodów, a jego miejsce zajął rezerwowy rodak Robert Funk.

Po raz pierwszy i jak się okazało później ostatni, Puchar Mistrzów padł łupem zawodnika, który nie zaznał goryczy porażki. Żużlowcem tym był Duńczyk Jan Osvald Pedersen, który za dwa lata rozstrzygnie na swoją korzyść finał indywidualnych mistrzostw świata.

Zawody rozegrano w interkontynentalnej obsadzie. Lista startowa zawierała nazwiska reprezentanta Nowej Zelandii: Mitcha Shirry, a także USA: Sama Ermolenki.

Zawody nie przyniosły szczególnych emocji. Komplet Pedersena oraz 13 punktów Mitcha Shirry zagwarantowały im bezproblemowe ulokowanie się na czele stawki. Między drugim Shirrą, a trzecim Finem Kaim Niemim widniała różnica aż 3 punktów! Na podium miał szansę stanąć Simon Wigg, ale po trzech pewnych zwycięstwach dwukrotnie minął linię mety na ostatnim miejscu, co ostatecznie przekreśliło jego sukces.

Zawodnicy z Europy Środkowej odstawali od reszty stawki. Także Zenon Kasprzak nie zaznaczył wyjątkowo swojej obecności w finale zdobywając jedynie 2 punkty.

Wyniki finałów IPE w latach 1986 - 1989

03.08.1986 Pardubice (CSRS)

1. E. Stenlund (Szwecja) 14

2. W. Kuzniecow (ZSRR) 13+3

3. A. Kasper (CSRS) 13+2

4. A. Castagna (Włochy) 12

5. R. Matousek (CSRS) 10

6. Z. Adorjan (Węgry) 8

7. P. Vandirek (CSRS) 7

8. P. Karnas (CSRS) 7

9. N. Korniew (Bułgaria) 7

10. Z. Plech (Polska) 6

11. J. Davis (Anglia) 6 (w 4 startach)

12. S. Eder (Austria) 6

13. K. Omerzel (Jugosławia) 4

14. J. Moksunen (Finlandia) 4

15. H. Kroeze (Holandia) 2

16. D. Triemer (NRD) 0

02.08.1987 Miskolc (Węgry)

1. Z. Adorjan (Węgry) 12

2. A. Castagna (Włochy) 12

3. N. Evitts (Anglia) 11

4. P. Jonsson (Szwecja) 11

5. A. Kasper (CSRS) 11

6. A. Svendsen (Norwegia) 10

7. G. Riss (RFN) 9 (4)

8. D. Triemer (NRD) 7

9. W. Żabiałowicz (Polska) 7

10. H. Schaetzer (Austria) 6

11. W. Gordiejew (ZSRR) 5(4)

12. H. P. Nilsen (Dania) 4(4)

13. N. Manev (Bułgaria) 4

14. J. Moksunen (Finlandia) 3

15. A. Horvarth (Jugosławia) 2

16. H. Steman (Holandia) 2

14.08.1988 Krsko (Jugosławia)

1. P. Jonsson (Szwecja) 14

2. G. Riss (RFN) 13+3

3. Z. Adorjan (Węgry) 13+2

4. H. Schaetzer (Austria) 11

5. P. Soerensen (Dania) 10

6. A. Kasper (CSRS) 9

7. Z. Kasprzak (Polska) 9

8. V. Furlanetto (Włochy) 8

9. W. Gordiejew (ZSRR) 8

10. K. Tatum (Anglia) 6

11. A. Koponen (Finlandia)5

12. Z. Pavlic (Jugosławia) 4

13. N. Manev (Bułgaria) 3

14. H. Steman (Holandia) 3

15. A. Horvarth (Jugosławia) 2

16. T.E. Hielm (Norwegia) 2

27.05.1989 Natsbach - Loiperbach (Austria)

1. J. O. Pedersen (Dania) 15

2. M. Shirra (Nowa Zelandia) 13

3. K. Niemi (Finlandia) 10

4. S. Wigg (Anglia) 9

5. S. Ermolenko (USA) 9

6. R. Matousek (CSRS) 9

7. Z. Adoran (Węgry) 9

8. L. Gunnestad (Norwegia) 8

9. K. Lausch (RFN) 8

10. W. Trofimow (ZSRR) 7

11. P. Jonsson (Szwecja) 5(4)

12. A. Castagna (Włochy) 5

13. N. Manev (Bułgaria) 4

14. Z. Kasprzak (Polska) 2

15. A. Horvarth (Jugosławia) 1

16. H. Schaetzer (Austria) 1 (3)

R1. R. Funk (Austria) 3(2)

Źródło artykułu: