Sumo - historia, zasady, kategorie wagowe
Sumo to wywodzące się z Japonii zapasy, w których jeden zawodnik próbuje wypchnąć drugiego z okrężnego ringu oznaczonego linią lub doprowadzić do tego, by dotknął on podłoża inną częścią ciała niż stopa.
Sumo - historia
Sumo pochodzi z Japonii, która jest jedynym krajem, gdzie ten sport jest uprawiany zawodowo. Sumo wiąże się z tradycyjnymi japońskimi rytuałami, a znany jest już od VII wieku, kiedy był formą dziękczynienia i modlitwy w związku z okresem siewnym, prośbą o dobre zbiory. Później walki sumo prezentowane były przed cesarzem, nabrały znaczenia polityczno-religijnego, gdyż miały wskazywać, jaka jest wola bogów odnośnie decyzji zapadających w kraju. Do dziś walkom sumo towarzyszą różne rytuały: rzucenie garści soli ma mieć działanie oczyszczające, a charakterystyczne unoszenie na przemian prawej i lewej nogi oraz opuszczanie ich z tupnięciem ma przepędzać złe moce; przed rozpoczęciem walki zawodnicy sumo kłaniają się sobie.
Ceremonia wejścia na ring przed walką sumo (autor: Eckhard Pecher; CC 3.0)
Pojedynek sumo odbywa się na ringu zwanym dohyō - jest on kwadratowym glinianym podwyższeniem o boku długości 6,7 metra, na którym wytyczony jest okrąg ze słomy ryżowej o średnicy 4,55 metra stanowiący granicę pola walki.
Walka sumo opiera się na odpowiednich chwytach i próbach wypchnięcia przeciwnika z ringu lub zmuszenia go do dotknięcia podłoża inną częścią ciała niż spód stopy. Dozwolone są chwyty za poziome części pasa i rzucanie przeciwnika, nie można natomiast stosować ciosów pięściami, kopać, łapać za włosy czy gardło. W sumie istnieje około 70 technik, jakie może wykorzystać zawodnik sumo.
Sumo - kategorie wagowe
W sumo zawodowym nie występuje podział na kategorie wagowe, dlatego czasem lżejsi zawodnicy stają do walki z tymi o wiele cięższymi. Nawet w takich sytuacjach przy zastosowaniu odpowiedniej techniki mniejszy zawodnik ma szansę na zwycięstwo. Zawodowi zawodnicy sumo otrzymują rangi i stopnie, które nadaje się ze względu na ilość wygranych walk.
Istnieje sześć dywizji sumo: makuuchi, jūryō, makushita, sandanme, jonidan i jonokuchi. Dywizją, w której rozpoczynają swoją karierę zwodowi sumici, jest jonokuchi, a najwyższa dywizja to makuuchi. W jej obrębie znajdują się jeszcze dodatkowe rangi: yokozuna, ōzeki, sekiwake, komusubi i maegashira. Najwyżej w hierarchii znajduje się yokozuna, czyli wielki mistrz.
Sumo rozpowszechniło się na świecie jako sport amatorski; przeprowadzane są zawody krajowe, kontynentalne i mistrzostwa świata, podczas których występuje podział na kategorie wagowe dla kobiet i mężczyzn. Zawodnicy startujący w zawodach sumo amatorskiego mogą walczyć w następujących kategoriach:
- lekkiej (mężczyźni: poniżej 85 kg; kobiety: poniżej 65 kg);
- średniej (mężczyźni: 115 kg; kobiety: 80 kg);
- ciężkiej (mężczyźni: powyżej 115 kg; kobiety: powyżej 80 kg).
Chociaż sumo jest tradycyjnym sportem Japonii, w XX wieku rozpowszechnił się on również w innych krajach świata. W zawodach międzynarodowych wyróżniają się zawodnicy z Bułgarii, Rosji, Ukrainy, Węgier, Niemiec i Estonii.
Wśród znanych zawodników sumo znajduje się Bułgar Kałojan Stefanow Machlanow, który wygrał oficjalny japoński turniej zawodowy sumo (honbasho) w 2008 roku. Do znanych polskich sumitów należą: Sławomir Luto, Wiesław Koluch, Jacek Piersiak, Michał Luto, Dorota Luto, Monika Skiba, Magdalena Grzeszczuk i Mateusz Link.
