Georgi Petranow, puchar "Auto Moto Świat", rodzina Manewów... czyli trochę historii o bułgarskim speedwayu

Przemysław Jany 30 Września 2009, 13:37

Warto zauważyć, że Bułgarzy organizowali również mistrzostwa dla pań! W sezonie inaugurującym te rozgrywki, najlepszą pośród pań została Stefanka Atanasowa reprezentująca Burgas. Rok później triumfowała Milena Cwetkowa z Sofii. Jest to jedyny taki przypadek w prawie 100-letniej historii światowego żużla. Powracając do sezonu 1957, pierwsze historyczne tytuły mistrzowskie zdobyli kolejno: klasa 125ccm - Wasyl Radew (Ruse), klasa 150ccm - Wasyl Stambołow (Gabrobwo), klasa 250ccm - Iwan Manołow (Ruse), klasa specjalna 250ccm - Simeon Petkow (Plewen), klasa 350ccm - Dimitar Bajew (Gabrowo), klasa 500-750ccm - Hristo Grozew (Stara Zagora), klasa specjalna 500ccm - Dimitar Bajew (Gabrowo). Walka o najlepszego żużlowca w Bułgarii toczyła się z małymi przerwami do 1996 roku. Ostatnim, który doświadczył tego zaszczytu był Zdrawko Jordanow (Targowiszcze). Z początkiem lat 80-tych, zaczęto wyłaniać także mistrzów wśród juniorów, młodzików oraz organizowano mistrzostwa par. Do głównych ośrodków żużla w Bułgarii zaliczały się takie ośrodki jak: Sofia, Płowdiw, Plewen, Szumen oraz Targowiszcze. Ten ostatni ośrodek w 1977 roku został oficjalnie otwarty przez ówczesnego prezydenta Komisji Wyścigów Torowych FIM, Polaka Władysława Pietrzaka. Poza tym na żużlu ścigano się także w Ruse, Gabrowie, Starej Zagorze, Burgas, Wielkim Tyrnowie oraz Łoweczu. Niestety, ostatnie krajowe mistrzostwa były jednocześnie związane z końcem żużla w tym państwie. Na dobre kilka następnych lat żużel ucichł.

Bułgaria wielokrotnie była również organizatorem eliminacji mistrzostw świata i Europy. To tutaj rozgrywano zawody o puchar gazety "Auto Moto Świat". W tym tradycyjnym cyklu turniejów startowali zawodnicy z Czechosłowacji, ZSRR, Polski, Rumunii, Włoch, NRD, Austrii, Węgier, Jugosławii oraz Bułgarii. Ze zwycięstwa w tej rywalizacji mógł cieszyć się m.in. Czechosłowak Vaclav Verner. W 1982 roku Polak Krzysztof Nużyński uplasował się natomiast na trzecim miejscu.

Największe sukcesy na arenie międzynarodowej Bułgarzy odnosili dzięki Nikołajowi Manewowi oraz Georgiemu Petranowowi. Urodzony 6 czerwca 1956 roku, zawodnik z Targowiszcza, Nikołaj Manew, dwukrotnie znalazł się w szesnastce najlepszych juniorów globu. W 1977 roku w duńskim Vojens, z dorobkiem dwóch oczek uplasował się na piętnastym miejscu. Rok później we włoskim Lonigo, poprawił swój wcześniejszy wynik i przesunął się na trzynastą lokatę, wyprzedzając w klasyfikacji końcowej późniejszą gwiazdę polskiego speedwaya - Romana Jankowskiego. Natomiast urodzony w 1969 roku, reprezentant klubu z Plewen, Georgi Petranow, wyczyny starszego kolegi powtórzył w 1990 roku. Wówczas awansował do finału Indywidualnych Mistrzostw Świata Juniorów. Tam zajął czternastą lokatę. Tego samego roku wystartował w Indywidualnym Pucharze Europy zajmując taką samą pozycję.

Na swoim "podwórku" prym wiedli natomiast Miłko Pejkow z Płowdiw, Petar Petkow z Sofii, Angel Jeftimow z Targowiszcza oraz Orlin Janakijew z Wielkiego Tyrnowa. W Polsce rozpoznawalny jest były zawodnik klubów żużlowych z Rzeszowa, Tarnowa, Gdańska, Świętochłowic i Krakowa, ósmy zawodnik IMP z 1993 roku, pół Bułgar pół Polak - Georgi Petranow. Po raz ostatni "Dżordż", bo tak nazywali właśnie tego żużlowca w Polsce kibice, na torze pojawił się w barwach Wandy Kraków w 2003 roku i jak się później okazało, był to ostatni czynny sezon "polskiego Bułgara". W sezonie 2006 w rozegranym w Braiła (Rumunia) Memoriale Eugena Botezatu i Gheorghe Voiculescu, po dłuższej przerwie po raz kolejny, w akcji można było ujrzeć Milena i Nikołaja Manewów, którzy kolejno uplasowali się na jedenastej i trzynastej pozycji.

Pierwszą próbę reaktywacji speedwaya w Bułgarii podjęto w 2007 roku. Na torze żużlowym w Targowiszcze rozegrano drugą rundę Indywidualnych Mistrzostw Rumunii. Zawody zakończył się triumfem Rumuna Fanica Popy. Bułgar Milen Manew uplasował się na trzeciej pozycji. Niestety, rok później w Bułgarii nie odbyła się żadna impreza. Na szczęście, jak już wspominaliśmy na łamach naszego portalu, w obecnym sezonie kraj ten ponownie zawitał na mapie żużlowej Europy. 13 czerwca w Targowiszcze odbył się turniej o nazwie - Puchar Targowiszcza. Wielki wysiłek oraz starania rodziny Manewów zakończyły się powodzeniem. Ponad cztery tysiące kibiców z całego kraju przybyło oglądać rywalizację żużlowców zakończoną triumfem miejscowego zawodnika - Milena Manewa.

Obecnie jedynym "poważnie" zajmującym się tym sportem jest wspomniany Manew. 30-letni żużlowiec stara się startować jak najczęściej. Niestety brak sponsorów oraz brak wsparcia ze strony Bułgarskiej Federacji Motocyklowej w znacznym stopniu ogranicza jego rozwój. Zawodnik ten często musi zaciągać pożyczki, by móc usiąść na żużlowym "rumaku" i godnie reprezentować swój kraj na arenie międzynarodowej. Karierę żużlową zaczynał w 1988 roku startując na motocyklach o mniejszej pojemności. Na pięćsetki przesiadł się w 1996 roku, kiedy to po raz ostatni rozegrano mistrzostwa kraju. Później wraz ze swoim ojcem Nikołajem startowali w zawodach międzynarodowych poza krajem. Do jego największych sukcesów należy tytuł mistrza Rumunii z 2008 roku oraz czwarta pozycja wywalczona w klasyfikacji generalnej Pucharu MACEC także w ubiegłym sezonie. Jego marzeniem jest znalezienie sponsorów oraz start w polskiej lidze.

Mistrzowie Bułgarii:
1957 Stefanka Atanasowa (Burgas) panie
1957 Christo Grozew (Stara Zagora) 500-700ccm
1957 Dimitar Bajew (Gabrowo) 350ccm
1957 Simeon Petkow (Plewen) 250ccm special
1957 Iwan Manolow (Ruse) 250ccm
1957 Wasyl Stambołow (Gabrowo) 150ccm
1957 Wasyl Radew (Ruse) 125ccm
1958 Milena Cwetkowa (Ruse) panie
1958 Kirył Nikołow (Sofia) 500ccm special
1958 Ilia Czubrikow (Sofia) 350ccm
1958 Iwan Manolow (Ruse) 250ccm
1958 Todor Kałkowski (Sofia) 150ccm
1958 Boris Damianow (Sofia) 125ccm
1959 Bohos Szachpasian (Plewen)
1960 Kirył Nikołow (Sofia)
1961 Miłko Pejkow (Plowdiw)
1962 Miłko Pejkow (Plowdiw)
1963 Miłko Pejkow (Plowdiw)
1965 Miłko Pejkow (Plowdiw)
1967 Aleksandar Stojanow (Ruse)
1968 Miłko Pejkow (Plowdiw)
1969 Petar Petkow (Sofia)
1970 Chedialko Nedialkow (Wielkie Tyrnowo)
1971 Chedialko Nedialkow (Wielkie Tyrnowo)
1972 Petar Petkow (Sofia)
1973 Petar Petkow (Sofia)
1974 Angel Jeftimow (Targowiszcze)
1975 Petar Petkow (Sofia)
1976 Angel Jeftimow (Targowiszcze)
1977 Orlin Janakijew (Wielkie Tyrnowo)
1978 Atanas Janakijew (Plowdiw)
1979 Orlin Janakijew (Wielkie Tyrnowo)
1980 Angel Jeftimow (Targowiszcze)
1981 Orlin Janakijew (Wielkie Tyrnowo)
1982 Weselin Markow (Plewen)
1983 Nikołaj Manew (Targowiszcze)
1984 Angel Jeftimow (Targowiszcze)
1985 Weselin Markow (Plewen)
1986 Angel Jeftimow (Targowiszcze)
1987 Angel Jeftimow (Targowiszcze)
1988 Orlin Janakijew (Wielkie Tyrnowo)
1989 Georgi Petranow (Plewen)
1990 Georgi Petranow (Plewen)
1991 Georgi Petranow (Plewen)
1994 Nikołaj Manew (Targowiszcze)
1995 Galin Weliczkow (Szumen)
1996 Zdrawko Jordanow (Targowiszcze)

KUP BILET NA 2024 ORLEN FIM Speedway Grand Prix of Poland - Warsaw -->>