Raport WP SportoweFakty. Legia jak Ajax, Lech jak Real - kto ma najefektywniejszą akademię w Polsce?

Miliony w akademiach. FIFA zmieni przepisy, dzięki którym polskie kluby mogą zarobić fortunę

Analitycy Międzynarodowego Centrum Nauk Sportowych (CIES Football Observatory) sprawdzili, że najwięcej zawodników do 31 najlepszych lig Europy (wg rankingu UEFA) dostarcza Ajax Amsterdam. Aż 77 piłkarzy klubów z tych rozgrywek to wychowankowie De Toekomst. Holenderski klub wyprzedza pod tym względem Dynamo Kijów (69) i Partizan Belgrad (69), a inne wręcz bije na głowę.

Biorąc jednak pod uwagę tylko pięć czołowych lig Starego Kontynentu, na prowadzenie wysuwa się Real Madryt. W Bundeslidze, Ligue 1, Premier League, Primera Division i Serie A gra 36 wyszkolonych w madryckiej canterze piłkarzy. Tuż za kuźnią Królewskich są akademie Olympique Lyon (36) i Barcelony (34). Ajax w tych ligach ma tylko 14 swoich wychowanków.

Legia i długo, długo nikt

Zainspirowani badaniami CIES sprawdziliśmy, skąd biorą się polscy ligowcy. Przeanalizowaliśmy kadry klubów Lotto Ekstraklasy na rundę wiosenną, biorąc pod uwagę zawodników, którzy rozegrali w najwyższej lidze choć jedno spotkanie. Wychowanka zdefiniowaliśmy według wytycznych UEFA, a nie PZPN, więc na potrzeby naszej analizy to piłkarz, który przebywał w klubie co najmniej trzy lata pomiędzy skończonym 15. rokiem życia (lub na początku sezonu, w którym skończy 15 lat), a 21. rokiem życia (lub na końcu sezonu, w którym skończy 21 lat).

[color=black]ZOBACZ WIDEO Bundesliga: Bayern rozgromił Borussię Dortmund w hicie! Świetny Lewandowski! [ZDJĘCIA ELEVEN SPORTS]

[/color]

W PZPN te widełki są szersze (13-21), ale według UEFA to właśnie okres między 15. a 21. rokiem życia ma największy wpływ na ukształtowanie zawodnika. Nie sprawdziliśmy, gdzie ligowcy stawiali pierwsze kroki ani gdzie odebrali podstawy, lecz to, które kluby ich ukształtowały. Jeśli zdarzyło się, że w tym czasie piłkarz trenował tyle samo lat w dwóch miejscach, przypisaliśmy go do tego, w którym był wcześniej. A jeśli w żadnym klubie nie spędził odpowiedniej liczby lat, to braliśmy pod uwagę ten, w którym spędził najwięcej czasu.

Najwięcej, bo 18, aktualnych ligowców wyszkoliła Legia Warszawa. To świetny wynik, biorąc pod uwagę, że akademia stołecznego klubu działa bez odpowiedniej infrastruktury, w spartańskich wręcz warunkach. Legia dopiero w minionym tygodniu rozpoczęła budowę centrum szkoleniowego z prawdziwego zdarzenia. Baza powstanie w Książenicach pod Grodziskiem Mazowieckim. Więcej o tym TUTAJ.

Radosław Majecki, Sebastian Szymański i Mateusz Wieteska są w kadrze pierwszego zespołu mistrza Polski, a Szymański i Wieteska mają nawet pewne miejsce w "11". Stawiał na nich Ricardo Sa Pinto i stawia też Aleksandar Vuković. Aż czterech wychowanków Legii gra dla aktualnego lidera Lotto Ekstraklasy Lechii Gdańsk: Jakub Arak, Daniel Łukasik, Konrad Michalak i Rafał Wolski.

Czytaj również -> Nowa akademia to dla Legii krok w przyszłość

Pozostali wyszkoleni przez mistrza Polski ligowcy to Aleksander Jagiełło i Patryk Sokołowski z trzeciego w tabeli Piasta Gliwice oraz Sebastian Walukiewicz i Michał Żyro z Pogoni Szczecin, Maciej Górski z Korony Kielce, Mateusz Hołownia ze Śląska Wrocław, Mateusz Żyro z Miedzi Legnica, Adam Ryczkowski z Górnika Zabrze, Ariel Borysiuk i Dominik Furman z Wisły Płock oraz Mateusz Cichocki z Zagłębia Sosnowiec. Przez Legię przeszedł też Patryk Klimala z Jagiellonii Białystok, ale trudno nazwać go wychowankiem warszawskiego klubu, bo spędził w nim tylko półtora roku (2014-2015).

Know-how zamiast infrastruktury

Pod względem infrastruktury Legia nie może porównywać się ze stawianymi za wzór akademiami Lecha Poznań i Zagłębia Lubin, ale dała ekstraklasie zdecydowanie więcej ligowców od Kolejorza (12) i Miedziowych (12). To jedyne kluby, z których wychowanków można ułożyć samodzielne "11", choć w Zagłębiu jest to skład wyjątkowo naciągany:

Legia: Radosław Majecki - Mateusz Hołownia, Sebastian Walukiewicz, Mateusz Wieteska - Konrad Michalak, Ariel Borysiuk, Dominik Furman, Daniel Łukasik, Sebastian Szymański - Jakub Arak, Michał Żyro.

Lech: Mateusz Lis - Marcin Wasielewski, Wojciech Golla, Robert Gumny - Kamil Jóźwiak, Mateusz Możdżeń, Kamil Drygas, Jakub Serafin, Tymoteusz Klupś - Paweł Tomczyk, Filip Marchwiński.

Zagłębie: Dominik Hładun - Kornel Osyra, Igor Łasicki, Dominik Oko - Grzegorz Bartczak, Dawid Pakulski, Damian Dąbrowski, Jarosław Kubicki, Patryk Mucha, Filip Jagiełło - Olaf Nowak.

Więcej od Lecha i Zagłębia wychowanków w Lotto Ekstraklasie ma też Wisła Kraków (13), która również z zazdrością patrzy na bazy w Poznaniu i Lubinie. Przy Reymonta 22 piłkarską edukację odebrali Michał Nalepa (Lechia Gdańsk), Mateusz (Piast Gliwice) i Michał (Lechia) Makowie, Adam Kokoszka (Zagłębie Sosnowiec), Alan Uryga (Wisła Kraków), Paweł Stolarski (Legia Warszawa), Krzysztof Chrapek, Krzysztof Mączyński (obaj Śląsk Wrocław) oraz grający dziś dla Białej Gwiazdy Jakub Bartosz, Łukasz Burliga, Paweł Brożek , Patryk Plewka i Maciej Śliwa.

Warto przy tej okazji wspomnieć, że pierwsze kroki w Wiśle stawiali też Adam Buksa i Olaf Nowak. Ten pierwszy w wieku trampkarskim grał jednak też w Hutniku i Garbarni, jako 17-latek wyjechał na sezon do włoskiej Novary Calcio, a przed ukończeniem 21. roku życia występował też w Lechii Gdańsk i Zagłębiu Lubin. Nowak natomiast przeniósł się z Wisły do Zagłębia Lubin w wieku 16 lat.

Wychowankowie klubów Lotto Ekstraklasy w sezonie 2018/2019:

Polaków grających dziś w Lotto Ekstraklasie wychowały 64 polskie kluby. Spośród klubów najwyższej ligi ani jednego wychowanka nie ma w niej Miedź Legnica. Z kolei najwięcej z nich w swoich kadrach mają Korona Kielce i Zagłębie Lubin - po 7.

Natomiast spośród klubów, które nie grają dziś w ekstraklasie, najwięcej wychowanków ma w niej Ruch Chorzów (7). Przy Cichej 6 piłkarskiego rzemiosła nauczyli się Michał Helik (Cracovia), Mariusz Malec (Pogoń Szczecin), Artur Sobiech (Lechia Gdańsk), Martin Konczkowski (Piast Gliwice), Artur Balicki, Maciej Sadlok (obaj Wisła Kraków) i Filip Starzyński (Zagłębie Lubin).

Po czterech ligowców wychowały MSP Szamotuły i słowacki FC Nitra, a po trzech portugalska Benfica Lizbona, chorwackie Dinamo Zagrzeb, Górnik Łęczna, Gwarek Zabrze, Hutnik Kraków, słowacki MSK Zilina, hiszpański Real Madryt i UKS SMS Łódź. Pozostałe polskie kluby wychowały maksymalnie po dwóch ligowców.

Kluby spoza Lotto Ekstraklasy, które wyszkoliły najwięcej aktualnych ligowców:

Z FC Nitra wywodzą się Martin Chudy (Górnik Zabrze), Michal Pesković (Cracovia) oraz Lukas Hrosso i Martin Toth (obaj Zagłębie Sosnowiec). Co ciekawe, trzej pierwsi to bramkarze. Wychowankami MSK Zilina są Dusan Kuciak (Lechia Gdańsk), Frantisek Plach (Piast Gliwice) i Andrej Kadlec (Jagiellonia), Realu - Javi Hernandez (Cracovia), Dani Suarez (Górnik) i Angel Garcia (Wisła Płock), Benfiki - Joao Nunes (Lechia), Cafu (Legia) i Ricardo Nunes (Pogoń), a Dinama - Marko Kolar (Wisła Kraków), Sandro Kulenović i Domagoj Antolić (obaj Legia).

20 Polaków, w myśl przepisów, należy uznać za wychowanków klubów zagranicznych. W tej grupie są dzieci emigrantów jak Michael Olczyk z (Schalke 04 Gelsenkirchen), Piotr Parzyszek z Piasta Gliwice (De Graafschap) czy Daniel Dziwniel z Zagłębia Lubin (Eintracht Frankfurt), jak i przedstawiciele pokolenia piłkarskiego erasmusa, którzy wyjechali z kraju jako juniorzy: Michał Janota z Arki Gdynia (Feyenoord Rotterdam), Oskar Zawada z Wisły Płock (VfL Wolfsburg), Jarosław Fojut z Pogoni Szczecin (Bolton Wanderers) czy Paweł Bochniewicz z Górnika Zabrze, który między 15. a 21. rokiem życia trenował w Regginie, Udinese i Granadzie.

Śląskie kopalnie

Najwięcej ligowców wychowała Legia Warszawa, ale biorąc pod uwagę podział administracyjny kraju, najpłodniejszą ziemią jest Śląsk. Z województwa śląskiego wywodzi się aż 35 piłkarzy Lotto Ekstraklasy, których wyszkoliło 13 tamtejszych klubów: Górnik Zabrze (9), Ruch Chorzów (7), Gwarek Zabrze (3), Zagłębie Sosnowiec (3), GKS Katowice (2), Piast Gliwice (2), Raków Częstochowa (2), ROW Rybnik (2), Górnik Pszów (1), Gwarek Ornontowice (1), Koszarawa Żywiec (1), Podbeskidzie Bielsko-Biała (1) i WSP Wodzisław Śląski (1).

Czytaj również -> Szykuje się przełom w szkoleniu młodzieży

Drugie pod tym względem jest mazowieckie (32), a najniższy stopień podium zajmują ex aequo dolnośląskie i małopolskie (28). Na drugim biegunie są opolskie, podkarpackie i warmińsko-mazurskie, które wydały na świat tylko po dwóch ligowców. W całym podkarpackim i całym podlaskim za szkolenie piłkarzy na poziomie ekstraklasy odpowiadają tylko pojedyncze kluby: odpowiednio Igloopol Dębica (2) i Jagiellonia Białystok (3).

Skąd się biorą ligowcy - województwa:

Jeśli chodzi o miasta, to jak w hymnie Cracovii, "Kraków to stolicą Polski". Cracovia, Hutnik, Progres i Wisła wychowały 23 aktualnych zawodników ekstraklasy. Warszawa może się pochwalić 19 wychowankami, Lubin - 13, Poznań i Zabrze - 12, Chorzów, Łódź i Wrocław - 7, a Gdynia i Szczecin - 6.

Najmniejszą miejscowością z wychowankiem w Lotto Ekstraklasie jest natomiast Królewska Wola. To dolnośląska wieś, której populacja w 2011 roku wg GUS wynosiła 149 osób. Przez miejscowy Gawin, zanim klub przestał istnieć po sezonie 2008/2009, przewinęli się Grzegorz Kuświk (Wisła Płock) i Patryk Tuszyński (Zagłębie Lubin).

Elitarna szkoła Lecha

Legia Warszawa na krajowym podwórku nie ma sobie równych pod względem liczby wyszkolonych ligowców, ale najwybitniejsze piłkarskie jednostki wypuszcza w świat Lech Poznań. Żadna akademia nie wychowała tylu aktualnych reprezentantów Polski co ta Kolejorza.

25 procent (7 z 28) piłkarzy powołanych przez Jerzego Brzęczka na marcowe mecze el. Euro 2020 z Austrią (1:0) i Łotwą (2:0) wyszkolił Lech. Akademię poznańskiego klubu na zgrupowaniu reprezentowali Jan Bednarek, Bartosz Bereszyński, Robert Gumny, Marcin Kamiński, Tomasz Kędziora, Dawid Kownacki i Karol Linetty.

Lech bije na głowę krajowych konkurentów także pod względem liczby wychowanków w pięciu najlepszych ligach Starego Kontynentu: angielskiej, francuskiej, hiszpańskiej, niemieckiej i włoskiej. Aktualnie z klubami z TOP5 związanych jest 22 Polaków, a pięciu z nich wypuścił w świat Kolejorz.

To Bednarek, Bereszyński, Kamiński, Kownacki i Linetty. Na sprzedaży Bednarka, Kownackiego i Linettego Lech zarobił ponad 50 mln zł, udowadniając, że warto inwestować w szkolenie młodzieży - tylko z tych transferów klubowi zwróciły się z nawiązką nakłady na akademię. Klub z Bułgarskiej 17 chce iść do przodu i zamierza wybudować we Wronkach centrum naukowo-badawcze za 40 mln zł.

Czytaj również -> Lech wybuduje centrum naukowo-badawcze

Co ciekawe, w ligach TOP5 nie ma ani jednego wychowanka Legii Warszawa i Wisły Kraków, a Zagłębie Lubin reprezentuje jedynie Krzysztof Piątek. Jako junior z Zagłębiem związany był też Piotr Zieliński, ale w myśl przepisów UEFA jest on wychowankiem Udinese. Od lipca do tej grupy dołączą jednak Sebastian Walukiewicz (Legia) i Filip Jagiełło (Zagłębie), którzy związali się odpowiednio z Cagliari Calcio i Genoą.

Polacy w pięciu najlepszych ligach Europy: