Abstrahując od okoliczności i wydarzeń z dwóch ostatnich tygodni, które wstrząsnęły reprezentacją Polski czy relacji między reprezentantami Polski, absencja Roberta Lewandowskiego to wielki kłopot dla drużyny narodowej. Fakty są bezlitosne i trudno z nimi dyskutować.
Owszem, po MŚ 2022 jego skuteczność nie była na poziomie, do jakiego przywykliśmy w latach 2014-22, ale nawet w nieudanych w el. Euro 2024 był najlepszym strzelcem (3) Biało-Czerwonych. To jego bramka przerwała też męki zespołu Michała Probierza w inaugurującym el. MŚ 2026 meczu z Litwą (1:0).
ZOBACZ WIDEO: Probierz czy Lewandowski - kto ma rację? Polacy wydali werdykt
Fakty są takie, że brak Lewandowskiego w meczu o stawkę to bardzo zła wróżba dla reprezentacji Polski. Odkąd w 2014 roku Adam Nawałka uwolnił jego potencjał dla drużyny narodowej i napastnik stał się liderem zespołu na boisku, opuścił tylko 11 z rozegranych w tym czasie 93 meczów o stawkę.
Bilans? Wyjątkowo niekorzystny: dwa zwycięstwa, trzy remisy i sześć porażek. Ta podstawowa statystyka nie oddaje jednak w pełni skali dramatu. Zwycięstwa odnieśliśmy tylko nad grającą w rezerwowym składzie Bośnią i Hercegowiną (2:1) w Lidze Narodów 2020/21 i amatorami z Wysp Owczych (2:0) w el. Euro 2024.
Gdy cofniemy się do czasów przed Nawałką, to do tej listy dojdzie tylko jeden mecz: zwycięstwo nad San Marino (5:1) w el. MŚ 2014. Bez Lewandowskiego nie potrafiliśmy pokonać nawet Mołdawii na Stadionie Narodowej. Choć z nim, w Kiszyniowie, też to się nie udało.
Mecze Polski o stawkę bez Roberta Lewandowskiego:
Data | Rywal | Wynik | Rozgrywki | Przyczyna absencji | Gole dla Polski |
---|---|---|---|---|---|
10.09.2013 | San Marino | 5:1 | el. MŚ 2014 | uraz | Zieliński (2), Błaszczykowski, Sobota, Mierzejewski |
20.11.2018 | Portugalia | 1:1 | Liga Narodów | uraz | Milik |
04.09.2020 | Holandia | 0:1 | Liga Narodów | decyzja trenera | - |
07.09.2020 | Bośnia i Hercegowina | 2:1 | Liga Narodów | decyzja trenera | Glik, Grosicki |
31.03.2021 | Anglia | 1:2 | el. MŚ 2022 | uraz | Moder |
15.11.2021 | Węgry | 1:2 | el. MŚ 2022 | decyzja trenera | Świderski |
11.06.2022 | Holandia | 2:2 | Liga Narodów | decyzja trenera | Cash, Zieliński |
12.10.2023 | Wyspy Owcze | 2:0 | el. Euro 2024 | uraz | Szymański, Buksa |
15.10.2023 | Mołdawia | 1:1 | el. Euro 2024 | uraz | Świderski |
16.06.2024 | Holandia | 1:2 | Euro 2024 | uraz | Buksa |
15.11.2024 | Portugalia | 1:5 | Liga Narodów | uraz | Marczuk |
18.11.2024 | Szkocja | 1:2 | Liga Narodów | uraz | Piątkowski |
10.06.2026 | Mołdawia | - | el. MŚ 2026 | decyzja trenera | - |
W tych meczach strzeliliśmy 18 goli, w tym 13 w meczach z amatorami z San Marino i Wysp Owczych. Łupem podzieliło się 14 piłkarzy. Spośród tego grona we wtorek w Helsinkach mogą zagrać tylko Adam Buksa (2), Matty Cash (1) i Karol Świderski (2).
Czarna wizja
Nie chodzi jednak tylko o mecz z Finlandią i resztę el. MŚ 2026. Reprezentacyjna rzeczywistość bez Lewandowskiego, nawet biorąc pod uwagę, że w ostatnim czasie z nim nie była przesadnie kolorowa, maluje się w czarnych barwach.
Poza Buksą i Świderskim wśród napastników biorących na siebie odpowiedzialność za gole pod nieobecność Lewandowskiego jest jeszcze tylko Arkadiusz Milik. Kariera 31-latka przez problemy zdrowotne znalazła się jednak na zakręcie. Od roku nie pojawił się na boisku i trudno spodziewać się jego powrotu do drużyny narodowej.
I to jest największy problem końca reprezentacyjnej kariery "Lewego". Następców kapitana po prostu nie widać. Ani w następnym pokoleniu, ani w kolejnym Probierz od początku kadencji korzysta z usług tylko 30-letniego Krzysztofa Piątka, 29-letniego Adama Buksy i 28-letniego Karola Świderskiego.
Ten pierwszy nowy sezon rozpocznie w lidze katarskiej, a Buksę i Świderskiego najmocniejsze ligi Europy też "wypluły". Buksa gra w Danii, a Świderski w Grecji. A jeszcze kilka lat temu selekcjonerzy mieli do dyspozycji czołowych snajperów Bundesligi, Serie A i Ligue 1...
Z pustego i Salomon nie naleje
Nie ma przypadku w tym, że Probierz nie dawał szansy innym napastnikom. Ich po prostu nie ma. Za kadencji obecnego selekcjonera status reprezentanta Polski zyskało 15 zawodników. Drzwi do kadry są otwarte tak szeroko jak nigdy wcześniej. Wśród debiutantów nie ma jednak żadnej "9".
Mało tego, żadnego środkowego napastnika do reprezentacji Polski nie wprowadzili też prowadzący kadrę przed Probierzem Fernando Santos i Czesław Michniewicz. Ostatnim snajperem-debiutantem był w 2021 roku Buksa. Nigdy wcześniej nie czekaliśmy tak długo na debiut napastnika w narodowych barwach.
Z pustego jednak i Salomon nie naleje. Od ośmiu lat królem strzelców PKO Ekstraklasy zostaje obcokrajowiec. Najskuteczniejszym Polakiem minionego sezonu był 36-letni stoper Stali Mielec Piotr Wlazło. Zdobył 10 bramek, w tym 8 z rzutów karnych. Rok temu status ten miał Kamil Grosicki - również wówczas 36-letni skrzydłowy.
Kandydatów nie ma też w bezpośrednim zapleczu pierwszej reprezentacji, czyli kadry U-21. Pierwszym wyborem Adama Majewskiego na mistrzostwa Europy jest Filip Szymczak. Wypożyczony z Lecha Poznań do GKS-u Katowice 23-latek w minionym sezonie strzelił pięć goli. A i tak to jego największy dorobek w karierze.
Drugim napastnikiem w kadrze "młodzieżówki" na ME U-21 2025 jest Wiktor Bogacz. To 20-latek, który wyjechał do New York Red Bulls z I-ligowej Miedzi Legnica. Nie poznał smaku gry w PKO Ekstraklasie, a za Oceanem jego zdobycz to na razie jeden gol w 10 występach w MLS 2025.
Nie patrz w górę
Koniec reprezentacyjnej kariery Lewandowskiego nastąpił gwałtownie, ale należało się go spodziewać. Nawet gdyby miał inny przebieg, to nie byliśmy zupełnie na to gotowi. Katastrofa nadciągała, ale ludzie rządzący polską piłką byli jak bohaterowie głośnego filmu "Nie patrz w górę".
To akurat nie jest winą Probierza. Nawet jeśli weźmiemy pod uwagę politykę kadrową, jaką prowadził w prowadzonych przez siebie drużynach, to wśród wagonów "starych Słowaków" praca z nim była trampoliną do karier dla Piątka i Świderskiego.
To efekt wieloletnich zaniedbań sięgających czasów rządów w PZPN Michała Listkiewicza, Zbigniewa Bońka i teraz Cezarego Kuleszy. Spektakularna kariera Lewandowskiego, a do pewnego momentu też Milika i Piątka, to anomalie. Ale ten problem nie dotyczy tylko napastników.
Nie ma przypadku w tym, że kolejni selekcjonerzy mają problem ze znalezieniem "nowego Glika" i "nowego Krychowiaka", nie rosną nam skrzydła, a najlepszymi naszymi piłkarzami obok Lewandowskiego są w tej chwili Jakub Kiwior, Nicola Zalewski i Piotr Zieliński, czyli ludzie nieskażeni w ogóle polską myślą szkoleniową albo tylko do pewnego momentu: Kiwior do 13. roku życia, a Zieliński do 16.
Gole na wagę awansów
Ostatnie wydarzenia wywołują niesmak i pozostawią rysę na wizerunku Lewandowskiego-reprezentanta. Jednak pamiętajmy, że to strzelec 85 goli dla Biało-Czerwonych. W Europie więcej bramek dla swoich drużyn narodowych strzelili tylko Cristiano Ronaldo (138) i Romelu Lukaku (89).
Lewandowski zdobył dla reprezentacji Polski więcej bramek (85) niż wszyscy powołani na mecz z Finlandią piłkarze razem wzięci (68). Rożni ich dorobek Kamila Grosickiego (17), który w spotkaniu z Mołdawią pożegnał się z kadrą. To działa na wyobraźnię. "Grosik" był najskuteczniejszym Polakiem na tym zgrupowaniu...
Bez goli "Lewego" nie byłoby awansu Polski do pięciu kolejnych mistrzostw świata bądź Europy. Był królem strzelców el. Euro 2016 i el. MŚ 2018, bijąc rekordy tych rozgrywek. Był najskuteczniejszym Polakiem w drodze na Euro 2020. Trafiał też w barażu o awans do MŚ 2022 ze Szwecją i to jego strzał w serii rzutów karnych z Walią dał nam awans do Euro 2024.
Realny scenariusz nowej ery, ery po Lewandowskim zakłada powrót do czasów znanych nam z el. MŚ 2014, w których dwukrotnie potrafiliśmy pokonać tylko San Marino. To najczarniejsza chwila w nowożytnej historii reprezentacji Polski.
Mecz 3. kolejki el. MŚ 2026 Finlandia - Polska we wtorek o godz. 20:45. Transmisja w TVP 1, dostępnym na platformie Pilot WP, oraz w TVP Sport. Relacja tekstowa NA ŻYWO w WP SportoweFakty.
Maciej Kmita, dziennikarz WP SportoweFakty