Trzy razy został mistrzem świata. Później był łowcą talentów, jakiego polski żużel wcześniej nie widział

Byli jak bracia. Nie może otrząsnąć się po tragedii

Początkowo Andrzej Pogorzelski miał zostać księdzem. Tego bardzo chcieli jego rodzice. Jednak, gdy pewnego wieczoru przyłapano go w kawiarni wśród dziewczyn, to został wyrzucony z seminarium duchownego.

Nie było mu zatem dane zostać kapłanem, ale później trafił na tor żużlowy. W pierwszej fazie kariery zawodnik urodzony w Lesznie nie jeździł w lidze pod własnym imieniem i nazwiskiem, tylko jako Władysław Ryczkowski. Było to spowodowane tym, że Pogorzelski nie miał wówczas skończonych 18 lat i jednocześnie nie miał prawa jazdy, więc nie mógł startować w lidze. Ryczkowski miał jednak kontuzję, więc sztab szkoleniowy Startu Gniezno puścił w bój Pogorzelskiego pod jego nazwiskiem. W wieku 18 lat zawodnik zdał licencję żużlową w Gnieźnie. Oficjalnie w 1957 roku stał się członkiem drużyny.

Mistrz i twórca sukcesów Stali Gorzów

Po pięciu latach spędzonych w Gnieźnie Andrzej Pogorzelski rozpoczął w 1962 roku starty w barwach Stali Gorzów. Właśnie w tym klubie jego kariera rozkwitła na dobre. W 1965 roku osiągnął swoją najwyższą średnią w karierze, punktując na poziomie 2,7 pkt/bieg. W klasyfikacji najskuteczniejszych zawodników wyprzedzili go wtedy tylko: Joachim Maj (ROW Rybnik) oraz Paweł Waloszek (Śląsk Świętochłowice).

ZOBACZ WIDEO Jakub Miśkowiak: Wejdziemy do czwórki i pokażemy jacy jesteśmy silni

Pogorzelski reprezentował Stal w latach 1962-1972. W tym okresie w polskiej lidze dominował ROW, ale w 1969 roku gorzowianie zdołali pierwszy raz w historii wywalczyć tytuł drużynowych mistrzostw Polski. "Puzon" już w trakcie kariery zajął się szkoleniem młodych zawodników. Jak się później okazało, miał ogromny wpływ na dalsze losy Stali.

- Andrzej Pogorzelski zapisywał mnie do szkółki żużlowej i oczywiście był moim idolem. Wzorowałem się na nim. Był bardzo eleganckim facetem i równie elegancko zachowywał się na torze. Miał swój styl i sposób bycia. Imponowało to nam, młodym chłopakom - wspomina w rozmowie z naszym portalem Bogusław Nowak, wieloletni zawodnik Stali Gorzów.

- W latach 70-tych, gdy Stal zdobywała cztery razy z rzędu drużynowe mistrzostwo Polski, to Andrzeja już nie było w klubie. Można jednak powiedzieć, że to on stoi za tymi sukcesami. Zostawił w klubie grupę młodzieży, której przekazywał cenne wskazówki. Następnie było to przez nas poparte pracą na gorzowskim AWF-ie - dodaje Nowak.

Reprezentacyjne przygody

Trudno wyobrazić sobie sukcesy reprezentacji Polski bez Andrzeja Pogorzelskiego. Trzy razy sięgał po Drużynowe Mistrzostwo Świata (1965, 1966, 1969). Jego kariera w narodowych barwach nie była jednak do końca usłana różami. Najpierw w 1965 roku po złocie zdobytym w Kempten Pogorzelski sprowokowany przez dziennikarkę wprost cieszył się, że reprezentacja ZSRR zajęła ostatnie miejsce w zawodach. Później musiał tłumaczyć się SB, ale sprawa na szczęście ucichła.

Z kolei w 1967 roku Pogorzelski zaliczył gorszy występ w finale DMŚ w Malmoe. Główna Komisja Sportu Żużlowego uznała, że zawodnik Stali Gorzów specjalnie pojechał źle. Pogorzelski został zawieszony w prawach reprezentanta Polski.

- Miałem podczas tego finału ogromne problemy sprzętowe i nie udało mi się wywalczyć żadnego punktu. Posądzono mnie o sprzedanie się Szwedom, twierdzono, że w zamian za słabą postawę w finale dostałem w nagrodę samochód - wspominał po latach Andrzej Pogorzelski.

Jednak, gdy utytułowany zawodnik ponownie stał się potrzebny reprezentacji, to od razu przywrócono go do kadry. W 1969 roku w Rybniku odebrał trzeci złoty medal DMŚ, tym razem jako rezerwowy.

Pogorzelski nie miał szczęścia podczas występów w finałach Indywidualnych Mistrzostw Świata. Trzy razy startował na Wembley, a delikatnie mówiąc, ten tor nigdy naszym zawodnikom nie pasował. "Puzon" był jednym z wielkich, którzy nie sięgnęli po tytuł indywidualnego mistrza Polski. W latach 1964-1966 trzy razy z rzędu wywalczył brąz, w dodatku zawsze na torze w Rybniku.

Łowca talentów

- Andrzej Pogorzelski miał ciekawe podejście do zawodników. Nas młodych potrafił niejako porozdzielać ze względu na charakter, w jakiejś swojej predyspozycji. Następnie łączył zawodników starszych i młodszych. Dla przykładu nade mną pieczę sprawował właśnie Pogorzelski, ale nad Zenonem Plechem Jerzy Padewski. Starsi zawodnicy wprowadzali nas w tajniki sportu żużlowego. U nas nie było rywalizacji pokoleniowej. Andrzej łącząc w pary zawodników, stwarzał zupełnie nową wizję, inne relacje w klubie. Gdy młodsi musieli w lidze zastąpić starszych, to radzili sobie i przywozili sporą liczbę punktów. Później nastąpiła era złotej drużyny - mówi Bogusław Nowak.

W stwierdzeniu mówiącym o tym, że Andrzej Pogorzelski był prawdziwym łowcą talentów, jest wiele prawdy. W Gorzowie ukształtował karierę Bogusława Nowaka, Zenona Plecha, Jerzego Rembasa, Ryszarda Fabiszewskiego, czy też Mieczysława Woźniaka. Gdy zespół złożony m.in. z tych zawodników rządził w polskiej lidze, to Pogorzelski przyglądał się temu, jako szkoleniowiec Unii Leszno.

Do drużyny "Byków" utytułowany żużlowiec trafił w 1973 roku i przez pierwsze dwa lata pełnił funkcję jeżdżącego trenera. Następnie zakończył karierę zawodnikiem i skupił się całkowicie na szkoleniu młodzieży i prowadzeniu pierwszego zespołu. Również w Lesznie spod jego ręki "wyszło" kilku klasowych żużlowców. Do tego grona można zaliczyć m.in. Romana Jankowskiego, Mariusza Okoniewskiego, Włodzimierza Helińskiego, Ryszarda Buśkiewicza, czy też Stanisława Turka.

- Trenera Pogorzelskiego wspominam bardzo dobrze i wiele mu zawdzięczam. Można powiedzieć, że dzięki niemu rozpocząłem swoją karierę żużlową. Pracowałem z wieloma trenerami, ale wiadomo, że zawsze najmilej się wspomina tego, u którego się stawiało pierwsze kroki. Andrzej Pogorzelski był dla mnie jak starszy kolega i to, co go cechowało, to luźne podejście do młodych chłopaków - mówi nam Roman Jankowski, legenda Unii Leszno.

Historyczne medale

Z Unią Leszno Andrzej Pogorzelski dwa razy sięgnął po brąz DMP. Kilka lat po jego odejściu z klubu leszczynianie dwukrotnie wygrali ligę, opierając skład na wychowanych przez niego zawodników.

W 1980 roku legendarny żużlowiec podjął się prowadzenia beniaminka najwyższej klasy rozgrywkowej, Startu Gniezno. Doprowadził drużynę do jedynego medalu DMP w jej historii. Gnieźnianie byli rewelacją rozgrywek i ukończyli je na 3. miejscu. Liderami tamtej drużyny byli: Eugeniusz Błaszak, Leon Kujawski oraz Jan Puk.

Po odejściu z Gniezna Pogorzelski wiele zdziałał także w Toruniu. W 1983 roku pod jego wodzą Apator zdobył pierwszy w swojej historii medal DMP. Podobnie jak Start Gniezno torunianie wywalczyli brązowe "krążki". Drużyna opierała się na Wojciechu Żabiałowiczu i Janie Ząbiku, a trener Pogorzelski wykrzesał spore możliwości z takich zawodników jak: Jan Woźnicki, Tadeusz Wiśniewski, Stanisław Miedziński, Grzegorz Śniegowski.

Andrzej Pogorzelski tak już miał w zwyczaju. Wchodził do kolejnych klubów i budował w nich zupełnie nową historię. Po zakończeniu działalności szkoleniowej przez długie lata mieszkał w Gnieźnie. Odszedł od nas w 16 października 2020 roku. Jego śmierć zbiegła się prawie z czterdziestą rocznicą jedynego medalu Startu w polskiej lidze.

Cześć jego pamięci!

Cytat Andrzeja Pogorzelskiego pochodzi z książki autorstwa Wiesława Dobruszka pt. Z historii speedwaya – Drużynowe Mistrzostwa Świata (Tom I)

Czytaj także:
Przechodniem byłem między Wami
Rusza okres transferowy! Większość kart została rozdana wcześniej. Będą hity

KUP BILET na 2025 PZM FIM Speedway Grand Prix of Poland - Warsaw. KLIKNIJ i przejdź na stronę sprzedażową!